Wereldkundig
De buitenlandse kranten stonden de afgelopen dagen vol met beschouwingen over de dood van de Joegoslavische oud-president Slobodan Milosevic. Zaterdag kwam door zijn dood een abrupt eind aan het strafproces dat al ruim vier jaar lang loopt bij het tribunaal in Den Haag.
Dnevni Avaz
Veel kranten in Servië haalden zondag uit naar het tribunaal. Die zou schuldig zijn aan de dood op Milosevic. Zowel serieuze als populaire kranten zijn eensgezind in hun oordeel dat er sprake is van „moord.” De belangrijkste spreekbuis voor de regering tijdens het bewind van Milosevic, Politika, stelde met genoegen vast dat Milosevic als onschuldige de geschiedenis ingaat, omdat hij „nooit schuldig is verklaard.” De Bosnische kranten daarentegen brachten het nieuws heel anders. De Bosnische krant Dnevni Avaz sluit zich aan bij de spijt van hoofdaanklager Carla Del Ponte, die enkele weken voor het eind van het proces met de dood van de verdachte wordt geconfronteerd.
De dood van Milosevic is geen verzwakking van het bewijs van genocide dat Bosnië aanvoert tegen Servië en Montenegro, citeert de krant de Bosnische verbindingsofficier in Den Haag, Amir Ahmic. Het commentaar van de krant stelt dat Milosevic wordt herinnerd als de man die vier oorlogen leidde en verloor, die bijna driekwart van zijn grondgebied kwijtraakte, alsmede vrienden en familie en zelfs het recht om in zijn eigen land te worden begraven.
Christian Science Monitor
Volgens het Amerikaanse weekblad bestond er bij de meeste Europeanen geen twijfel over de schuld van Milosevic, ook al was dat nog niet strafrechtelijk bewezen.
„De strafzaak voor het tribunaal in Den Haag was deels ingesteld om vele Serviërs die nog niet waren overtuigd van het gewelddadige nationalisme en etnische slachtingen van Milosevic’ dictatoriale regime te overtuigen. (…) De meeste andere bloeddorstige dictators van de twintigste eeuw wisten tot hun dood aan gerechtigheid te ontkomen. Pol Pot in Cambodja stierf in zijn hut in het oerwoud in 1998. Kleinere tirannen, zoals Suharto in Indonesië, leven nog steeds en ontvluchten het recht. Saddam Hussein daarentegen zal misschien snel een veroordeling te horen krijgen. (…) Maar de mensheid moet meer doen dan rechtspreken en voorkomen dat er dictators opstaan.”
Frankfurter Allgemeine
De Duitse kwaliteitskrant heeft weinig op met de „pyromaan die de brandweercommandant speelde”, zo blijkt uit het commentaar van de krant.
„Als politicus was Milosevic al kort na de uitlevering in het jaar 2001 in Belgrado geen beeldbepalende factor meer. Ook de voortgang van zijn proces wekte in Servië nog maar nauwelijks interesse. Als op de televisie een van zijn verdedigingstirades voor het oorlogsmisdadigerstribunaal werd uitgezonden, bleven maar weinigen kijken. Milosevic speelde nauwelijks nog een rol in het officiële debat. Alleen zijn schaduw hing onduidelijk en dreigend over een land dat met zichzelf nog niet in het reine is.”
Pravda
De Russische krant Pravda publiceerde een interview met de Russische politicoloog Michael Leontiev, die constateert dat Milosevic’ dood grote schade heeft gebracht aan het Joegoslaviëtribunaal. Vooral het afwijzen van Milosevic’ verzoek om behandeling in Moskou zal ernstig worden aangerekend.
„Het is bewezen dat het een natuurlijke dood was en dat niemand daarvoor verantwoordelijk is. Het tribunaal echter heeft wel de morele verantwoordelijkheid. (…) De dingen gaan daar (bij het tribunaal, red.) niet goed. Men is niet in staat geweest ook maar iets te bewijzen.”
Op de internetpagina van de Pravda wordt druk gediscussieerd over het gebeuren. Een scribent met de naam ”classico” stelt dat de autopsie partijdig is.
„Carla De Idioot (aanklager Del Ponte, red.) zegt dat hij alle medische aandacht kreeg die hij nodig had en toch weigert ze dat de autopsie in Rusland plaatsvindt. Als dit Haagse circus vrij was van elke verantwoordelijkheid moet het de autopsie door een derde partij te laten uitvoeren. Maar omdat zij weten dat ze hem hebben vermoord, willen ze alles in eigen beheer houden. Meer dan iets anders bewijst dit hun schuld.”
Stuttgarter Zeitung
Ook zonder een strafrechtelijk oordeel over Milosevic staat volgens de Stuttgarter Zeitung vast dat deze man groot onheil over Europa heeft gebracht. Hij was niet de enige potentaat na de Tweede Wereldoorlog, maar wel degene die internationaal de grootste vernielingen heeft aangebracht. En ook na zijn dood is het gevaar niet geweken, stelt de krant.
„Een nationalistisch Servië behoort nog tot de mogelijkheden. Europa moet waakzaam blijven. Het gevaar van nieuwe oorlogen in de regio, hetzij in Montenegro, hetzij in Kosovo, hetzij in Macedonië, hetzij in Oost-Bosnië is in geen geval van de baan. En dan gelden de lessen die Slobodan Milosevic Europa heeft geleerd: wie het niet eens is, verliest tijd. Wie toekijkt bij misdaden, maakt zich medeschuldig en lokt nieuwe uit. Wie bij het begin wegkijkt moet later des te harder tussenbeide komen.”