In Nieuwe Revu pleit ik deze week in een interview voor een andere verhouding tussen politiek en journalistiek. De politieke journalistiek is nu veel te hijgerig. Dat komt door de incestueuze relatie tussen politici, voorlichters en journalisten die elkaar voortdurend voeden met halve nieuwtjes, roddels en achtergrondinformatie.Politici willen graag in het nieuws komen, journalisten willen graag scoren. Het resultaat is oppervlakkige, vaak onjuiste berichtgeving. Daar bewijzen we de democratie in Nederland geen dienst mee.

Daarom pleit ik voor een soort gedragscode, een ”eed van zuiverheid”, waar politici en journalisten zich op vrijwillige basis aan gaan houden. Daarmee worden politici gedwongen weer eerlijk en open te zijn, en worden journalisten uit hun luie stoel gehaald.

In 2002 is Nederland wakker geschud door de Fortuynrevolutie, maar de politieke journalistiek werkt nog net zoals vroeger. Tijd om daar iets aan te doen met z’n allen. Weg met de achterkamertjes en de borrelpraat, lang leve recht-voor-zijn-raap politieke journalistiek.

Eerste aanzet
Hieronder een eerste aanzet voor de ”eed van zuiverheid” waar ik voor pleit.

1. Politici worden niet anoniem geciteerd. Een politicus wordt alleen geciteerd of als bron opgevoerd met vermelding van zijn of haar naam.

2. Citaten moeten worden opgetekend uit de mond van de spreker. Citaten worden niet uit persberichten gehaald, tenzij daar in het artikel of de uitzending melding van wordt gemaakt.

3. Woordvoerders, voorlichters en ambtenaren worden alleen geciteerd of als bron opgevoerd met vermelding van hun naam, behalve in het geval van klokkenluiders, die misstanden aan de kaak stellen.

4. Artikelen worden altijd onder de naam van de journalist gepubliceerd, tenzij er zwaarwegende overwegingen zijn om dat niet te doen, zoals het risico van bedreiging.

5. Er wordt niet met embargo’s gewerkt. Alle informatie is publiek zodra die bekend wordt gemaakt.

6. Interviews in de geschreven pers worden niet geautoriseerd. De journalist is verantwoordelijk voor de juistheid van zijn/haar artikel. Langere interviews worden op band opgenomen en zijn in geval van twijfel toegankelijk voor zowel de journalist als de geïnterviewde.

7. Voor alle interviews geldt dat iedere afzonderlijke vraag en het daarbij horende antwoord integraal worden opgeschreven of uitgezonden. Wanneer in het artikel of de opname niet alle vragen en antwoorden worden gebruikt wordt daar melding van gemaakt.

8. Bij tv-interviews worden geen geënsceneerde opnames gemaakt, zoals ”two-shots”.

9. Alle foto’s zijn ’actiefoto’s’ van situaties die zich daadwerkelijk en op natuurlijke wijze hebben voorgedaan.

10. Correcties op fouten worden even prominent gepubliceerd als de fouten zelf.

De auteur is voorzitter van de PvdA.