„Ik zal het niet dagelijks volgen, want ik ben bang dat dat weer alle boze en machteloze gevoelens oproept die voor mij met Enrons ondergang gepaard gingen”, aldus Boyce. Net als 30.000 andere ex-Enronmedewerkers zag hij zijn pensioenvoorziening vrijwel volledig in rook opgaan toen Enron in december 2001 failliet ging. Beleggers verloren intussen miljarden bij de machinaties van Lay, Skilling en voormalig financieel directeur Andrew Fastow.Enron opende de rij van grote bedrijfsschandalen die Wall Street op z’n grondvesten deed schudden en die bovendien de gerenommeerde accountant Arthur Andersen fataal werd. Het parlement besloot tot speciale wetgeving -de Sarbanes-Oxleywet- die bedrijfsleiders persoonlijk verantwoordelijk stelt voor wat zij officieel aan bedrijfsresultaten opgeven. „Fastow en Skilling hebben de camouflage bedacht om de buitenwereld te misleiden en Lay zegt dat hij persoonlijk van niets wist. Ook als al die leugens ontmaskerd worden, krijg ik m’n pensioen nog niet terug”, aldus Boyce.

Op 2 december 2001 vroeg Enron om uitstel van betaling. De waarde van het aandeel Enron, die het jaar daarvoor nog op 90 dollar (74,4 euro) stond, zakte tot zegge en schrijve één dollar. Alle ballonnen die Fastow en Skilling met goedkeuring van Lay kunstig hadden gecreëerd om spectaculaire winsten te suggereren en de werkelijke verliezen te camoufleren, spatten uit elkaar. „Mensen zoals Lay verkochten op tijd hun aandelen, terwijl de buitenwereld te horen kreeg dat alles goed ging. Tal van werknemers die hun bazen geloofden, baseerden hun pensioenzekerheid op de waarde van hun Enronaandelen”, aldus advocate Lynn Sarko, die de belangen behartigt van een groep gedupeerde Enronmedewerkers.

Andrew Fastow heeft tegenover justitie al schuld bekend en samenwerking beloofde in ruil voor strafvermindering. Skilling en Lay houden vol onschuldig te zijn. Skilling wordt beschuldigd van fraude en van het creëren -samen met Fastow- van tal van constructies die Enrons precaire financiële situatie voor de buitenwereld verborgen moesten houden. „De constructies die werden bedacht zaten ongelofelijk ingewikkeld in elkaar. Het wordt voor justitie niet eenvoudig om dat de juryleden in simpele termen uit te leggen”, aldus hoogleraar bedrijfsrecht John Coffee van de Columbia Universiteit in New York.

Het complexe karakter van het bedrog wordt de hoofdstrategie voor de verdedigers van Kenneth Lay, die aan het hoofd van Enron stond. Hij wordt voornamelijk beschuldigd van het afleggen van „misleidende verklaringen.” Zijn verdedigers zullen volgens Coffee proberen de grootst mogelijke verwarring te zaaien onder de juryleden, die tureluurs gemaakt zullen worden met financiële details en boekhoudregels.

Vervolgens zullen Lays advocaten erop wijzen dat hun cliënt, net als talloze werknemers en beleggers, het slachtoffer is geworden van de machinaties van zijn twee prominente ondergeschikten.

„Ik weet natuurlijk niet of de jury dat zal geloven, maar feit is dat men bedolven zal worden onder financiële details -feitelijke en verzinsels- en dat het niet eenvoudig zal zijn om daar als leek uit wijs te worden”, aldus Coffee. Beide verdachten hebben volgens hem topadvocaten ingehuurd die het justitie niet makkelijk zullen maken om aan te tonen dat beiden niet slachtoffers zijn, maar de bedenkers en de uitvoerders van de fraudepraktijken die Enron ten slotte fataal werden.

Nationale en internationale media tonen grote belangstelling voor het proces in Houston dat naar verwachting maanden gaat duren. Een aantal dramatische gebeurtenissen zal de revue passeren, maar daarnaast zal het de komende weken voornamelijk gaan om lange reeksen dorre cijfers, boekhoudkundige procedures, ingewikkelde wetgeving en tegenstrijdige getuigenverklaringen.

„Ik hoop dat beiden veroordeeld worden voor hun bedrog en ik hoop vooral dat dit schandaal en de processen die erop volgen zulke affaires in de toekomst helpen voorkomen”, aldus Roger Boyce. Het Amerikaanse bedrijfsleven lobbyt intussen in het parlement om de Sarbanes-Oxleywet, die twee jaar geleden in werking trad, te versoepelen. Omdat de verplichtingen van deze wet volgens de Kamer van Koophandel voor de meeste bedrijven „te ingewikkeld en te tijdrovend zijn.”