Het kabinet heeft dat vrijdag besloten naar aanleiding van het gewijzigde beleid in Duitsland, België, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk. Tot nu toe vielen deze mensen in een speciale categoriale beschermingsregeling, waarbij zij automatisch een verblijfsvergunning kregen.De maatregel is ingegeven om het Nederlandse beleid af te stemmen op dat van de buren, aldus vicepremier Zalm na afloop van het kabinetsberaad. In landen als Duitsland, België, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk geldt al enige tijd geen bijzondere opvang meer van mensen uit Irak.

Volgens de woordvoerster van minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) heeft dat ertoe geleid dat meer Iraakse vluchtelingen probeerden in Nederland een verblijfsvergunning te bemachtigen, waar nog wel sprake was van speciaal beleid. Het aantal asielaanvragen liep op van 1043 in 2004 tot 1620 in 2005.

In een brief aan de Tweede Kamer heeft Verdonk geschreven dat in Duitsland inmiddels alle verblijfsstatussen aan Iraakse asielzoekers in heroverweging worden genomen. Ook is er sprake van intrekking van statussen. In het Verenigd Koninkrijk heeft al gedwongen terugkeer plaats, aldus de bewindsvrouw.

Het beëindigen van de categoriale bescherming betekent volgens Verdonk dat ook zij alle verblijfsvergunningen voor bepaalde tijd op grond van deze regeling opnieuw onder de loep zal nemen.

VluchtelingenWerk Nederland is zeer verontrust over de beleidsverandering. Het vreest voor de veiligheid van de Iraakse vluchtelingen die terug moeten. De organisatie waarschuwt ervoor dat in CentraalIrak nog altijd grootschalig en willekeurig geweld plaatsvindt.

Nog maar kort geleden, in oktober, signaleerde de vluchtelingenorganisatie van de VN, de UNHCR, dat de situatie in het land is verslechterd en riep op om niet naar CentraalIrak uit te zetten.