Woningnood redde Urkers van deportatie
URK (ANP) – Het was de bedoeling dat 2000 Urkers na de Tweede Wereldoorlog gedwongen zouden verhuizen. Deze deportatie ging uiteindelijk niet door omdat er in die jaren grote woningnood elders in Nederland bestond. Dat stelde regisseur F. Jochems woensdag.
Zij stuitte tijdens het maken van haar documentaire Zout Zoet op de plannen van directeur Smeding van de Dienst Zuiderzeewerken en gebruikte dit verder als onderdeel van het filmwerk. Smeding had vlak na de oorlog grootse plannen met het voormalige eiland, dat onderdeel ging uitmaken van de Noordoostpolder. „Dat moest het neusje van de zalm van de agrarische samenleving worden", aldus Jochems. Voor de helft van de Urkers was aanvankelijk echter geen plek in die plannen.De regisseur en twee oud–Urkers ontdekten de plannen voor de afgeketste verhuizing enige tijd geleden in een rapport uit 1944. Zonder de woningnood hadden 2000 Urkers hun geluk in IJmuiden, ook een visserijgebied, of in Twente, opkomende textielindustrie, moeten zoeken.
Volgens Jochems bestonden er veel vooroordelen over Urkers. „Zo hadden ze grote gezinnen en werd ervan uitgegaan dat de vissers niet in een hiërarchische omgeving konden werken”. Jochems vermoedt dat dit een reden voor Smeding was om zijn plannen te maken.