OTTO is in Nederland de grootste bemiddelaar van Polen. Het in Venray gevestigde bedrijf begon vijf jaar geleden met het uitzenden van enkele honderden buitenlandse werknemers. Inmiddels zijn er dat over het hele jaar opgeteld 5000. Ze werken voornamelijk in de logistieke sector. OTTO verzorgt ook de huisvesting van deze mensen, die op elf verschillende locaties in Nederland verblijven. Werving heeft plaats via acht eigen kantoren in Polen.Van Gool meent dat de komst van de Oost-Europeanen geen vervelende gevolgen heeft voor de werkloosheid in Nederland. „Als je deze mensen niet inzet, verdwijnt alle laaggeschoolde arbeid naar landen ver buiten Europa. Die ontwikkeling zie je om je heen. En dat heeft weer gevolgen voor de hoger opgeleide werknemers. Door het eenvoudige werk te behouden, blijven de indirecte functies voor deze arbeid bestaan. In Engeland, Ierland en ook Zweden zijn heel veel Polen werkzaam. Dat heeft geen invloed op de werkloosheid daar.”

De algemeen directeur van OTTO bestrijdt de stelling dat Polen in alle gevallen goedkoper zijn. „Als je de cao volgt -en dat doen wij- zijn de werkgevers als gevolg van de extra huisvestingskosten vaak juist iets duurder uit. In sommige gevallen, wanneer deze mensen wat langer in Nederland verblijven, moeten er ook pensioenpremies worden betaald. Dat winnen de werkgevers echter weer terug door de arbeidsproductiviteit van deze mensen. Er zijn ook andere factoren die een rol spelen bij de aantrekkingskracht van de Polen, zoals hun vriendelijkheid en stiptheid. Bovendien blijkt uit ervaringen in onze Nederlandse vestiging dat landgenoten veel minder genegen te zijn dit eenvoudige werk te doen.”

Van Gool hoopt vurig dat de regering volgend jaar besluit per 1 mei het quotum van pakweg 20.000 tewerkstellingsvergunningen voor Poolse werknemers (zonder Duits paspoort) te laten vervallen. „Toen wij begonnen, hield zich een vijftal bedrijven bezig met de bemiddeling van internationale arbeidskrachten, inmiddels zijn er dat er zo’n tachtig. De markt krimpt. In de gebieden waar de Polen traditioneel vandaan kwamen, is de werkloosheid al gedaald van ongeveer 20 naar circa 10 procent. Mede dankzij het werk dat sommigen hier jarenlang vonden.”

Van Gool beaamt dat sommige uitzendbureautjes en arbeidsbemiddelaars misbruik maken van de goedkope arbeidskrachten door allerlei regels te ontduiken. „Wat wil je, met een markt met zeker 10.000 uitzendbureaus.” Binnen de Vereniging van Internationale Arbeidsbemiddelaars (VIA) wordt volgens hem hard gewerkt aan een bonafide uitstraling van de branche. „We hebben al een eigen keurmerk, belangrijk voor veiligheid en huisvestiging en dergelijke. Met een meldpunt zijn we bezig.”

De directeur van OTTO Uitzend Kracht verwacht dat ook Spanje, Portugal, Italië en Zwitserland hun grenzen binnen afzienbare tijd volledig openstellen voor arbeidskrachten uit de voormalige Oostbloklanden. „Het is een beetje raar dat van de vier pijlers onder de EU -vrij verkeer van kapitaal, goederen, diensten en personen- de vierde hier niet lijkt te tellen. In Nederland regeert de angst. We moeten oppassen dat ons dat niet zodanig beïnvloedt dat het ontaardt in negativisme. En de overheid heeft tot taak ervoor te zorgen dat Polen niet worden gediscrimineerd.”

In de Baltische staten, Tsjechië, Hongarije en Slovenië groeit de belangstelling voor een (tijdelijk) baantje in het rijke Westen. Opent OTTO daar straks ook kantoren? „We zijn ons in ieder geval aan het oriënteren.”