• Er moeten minder asielzoekers naar Nederland komen. Asielzoekers zonder paspoorten -meestal omdat ze die hebben vernietigd tijdens de reis- komen niet in de procedure en worden teruggestuurd naar het land van herkomst. Een speciale organisatie gaat zich bezighouden met de uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen. De gezinshereniging wordt beperkt tot kinderen van maximaal 12 jaar (nu 18). Voor vreemdelingen wordt het moeilijker gemaakt om een bruid(egom) uit het land van herkomst te halen. Er komen vliegende brigades die langs de grens controleren. Taalbeheersing wordt een vereiste voor een verblijfsvergunning. VEILIGHEID - Er moeten duizenden agenten en honderden cellen bij komen. Ook het openbaar ministerie en de rechterlijke macht krijgen meer middelen. Er komt een landelijke recherche (een soort FBI). In bepaalde (verdachte) omstandigheden komt er een identificatieplicht. Criminaliteit zal zwaarder worden bestraft, in het bijzonder van degenen die in herhaling vallen (draaideurcriminelen). Politie, justitie en bestuurders moeten per se een afgesproken oplossingspercentage voor misdaden bereiken. De politie krijgt meer bevoegdheden om zonder concrete verdenking mensen te fouilleren en auto’s te doorzoeken. Er komt meer cameratoezicht. Criminele jongeren moeten naar heropvoedingscentra.

ONDERWIJS - Er komt extra geld voor het wegwerken van het lerarentekort. Scholen krijgen meer vrijheid om zelf beleid te bepalen. Veel onnodige regels zullen verdwijnen. Het onderwijs krijgt rust om de hervormingen die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd, te verwerken.

WAO - De instroom in de WAO moet met 40 procent omlaag. Daarom mogen alleen mensen die helemaal en voor altijd arbeidsongeschikt zijn van deze regeling gebruikmaken. Iemand die gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, blijft in dienst van de werkgever. Iemand die binnen vijf jaar weer genezen kan zijn, bijvoorbeeld na een tijdelijke psychische aandoening, komt ook niet in de WAO.

Als de doelstelling niet wordt gehaald, komen er strengere maatregelen. De VVD wil dan dat alleen mensen die van de laatste vijf jaar vier jaar hebben gewerkt, een uitkering krijgen. Het CDA is daartegen. Op dit punt komen de onderhandelaars volgende week nog terug. Als de verlaging wel wordt bereikt, gaat de WAO-uitkering van 70 naar 75 procent van het laatstverdiende inkomen. Pas dan zullen ook de boetes verdwijnen die werkgevers moeten betalen als hun werknemers in de WAO terechtkomen.

VOLKSGEZONDHEID - Het stelsel van ziekenfonds- en particulier verzekerden verdwijnt in 2005. Iedereen betaalt een vaste premie. Werkgevers moeten de helft van de premie van hun werknemers betalen. Het Rijk neemt de verzekeringskosten voor kinderen tot 18 jaar voor zijn rekening. Iedereen krijgt een eigen risico van 80 tot 100 euro per jaar. Als iemand meer dan 5 procent van zijn inkomen kwijt is aan premiekosten, kan hij dit via een zorgsubsidie terugkrijgen. Voorafgaand aan het nieuwe stelsel komt er extra geld beschikbaar om de wachtlijsten weg te werken.

VERKEER - De beoogde coalitie wil in deze kabinetsperiode geen kilometerheffing. Eerst moet de doorstroming van het verkeer worden gegarandeerd. Drukke tweebaanswegen worden uitgebreid en op diverse plaatsen mag de vluchtstrook tijdens spitsuren worden gebruikt. In de Randstad moeten meer en snellere treinen gaan rijden. Schiphol gaat naar de beurs, maar het Rijk houdt een meerderheidsbelang. Mogelijk wordt de Betuwelijn ook gebruikt voor passagierstreinen.

RUIMTELIJK BELEID - De rijksoverheid krijgt niet langer de regie bij de ruimtelijke ordening, zoals in de Vijfde Nota van de huidige demissionaire minister Pronk staat. Gemeenten en provincies krijgen meer vrijheid bij het bepalen van bouwlocaties. Het bouwen voor de eigen bevolking binnen gemeente zal minder belemmeringen ondervinden.

ENERGIE EN MILIEU - De kerncentrale in Borssele blijft ten minste tot 2007 open. Vooralsnog komen er geen gasboringen in de Waddenzee. Er komt wel een nader onderzoek.

BESTUUR - Het Rijk gaat geen gemeentelijke herindelingen opleggen als de betrokkenen er geen behoefte aan hebben. Er komt geen correctief referendum. Wel zal er een gekozen burgemeester komen. Over de wijze waarop de verkiezing plaatsheeft en de bevoegdheden van de burgervader, moet een nieuwe regering besluiten nemen.

OVERHEID - Er komt onderzoek naar de mogelijkheid om ministeries samen te voegen. Tegelijkertijd moet de rijksdienst met 5 à 10 procent inkrimpen.

FINANCIE¨N - Er zal zo’n 9 miljard worden bezuinigd. Ruim 3 miljard is nodig vanwege de verslechterde economische situatie. Twee tot 3 miljard is beschikbaar voor lastenverlichting, en het overige geld kan worden besteed aan zorg, onderwijs en veiligheid. Over de precieze invulling van de bezuinigingen wordt volgende week verder gesproken. Duidelijk is wel dat de lijfrenteaftrek verdwijnt. De spaarloonregeling maakt plaats voor een ”levensloopverzekering” (sparen voor verlofdagen en vervroegd pensioen). Fiscale startersregelingen zoals de ”tante-Agaathregeling” verdwijnen.

ETHIEK - De onderhandelaars hebben hierover een keer gesproken, maar dat heeft niet geleid tot overeenstemming. Het CDA wil niet sleutelen aan de bestaande abortus- en euthanasieregelingen. Mogelijk komt er wel een extra evaluatie. Het CDA wil wel graag dat er geen experimenten worden gedaan met embryo’s en eist van VVD en LPF toezeggingen.