De VVD bespeurt weinig progressie. Zorg overheerst onder de oppositiepartijen PvdA en GroenLinks.De fractiespecialisten van deze vijf partijen waren mee naar Montreal met staatssecretaris Van Geel van Milieu. Zijn CDA-partijgenote Spies blikt nuchter terug. Voor haar is het resultaat „zoals verwacht het best haalbare en een kleine stap” na de vorige top in Buenos Aires, die zij ook meemaakte. Spies is „niet onder de indruk van de toekomstplannen”.

D66-collega Van der Ham spreekt van het maximaal haalbare, al is het Kyoto-protocol om de uitstoot van broeikasgassen te beperken, „gered”. Hij ervoer Montreal als een „navelstaardig proces”. „We zijn weinig opgeschoten”.

Positiever waardeert hij lokale initiatieven, zoals in de Verenigde Staten burgemeesters zich sterk maken voor het klimaat. Die manifesteerden zich in Montreal, waar de Amerikaanse delegatie pas na veel touwtrekken en concessies akkoord ging met toekomstige, vrijblijvende gesprekken.

VVD-Kamerlid De Krom sombert vooral. Hij signaleert een „tunnelvisie” bij zowel de Europeanen en de Amerikanen. „Het dogmatisme viert hoogtij. Zij praten langs elkaar heen, terwijl ik hoopte op een open dialoog”. De Krom ziet weinig in het „alleen maar denken” in doelstellingen die de VS afwijzen. Een Europese ’alleingang’ vindt De Krom niets. Europa moet meer openstaan voor andere energie- en techologiesamenwerking, zoals de Amerikaans-Aziatische klimaatassociatie.

Samsom (PvdA) en Duyvendak (GroenLinks), ooit milieuactivisten, maken nu met een andere pet op pas op de plaats, terwijl Milieudefensie Montreal een historisch succes betitelt. „Afgesproken is dat we verder gaan praten, maar wat we gaan doen, is volledig open”, is de conclusie van een bezorgde Samsom. „De intentie is goed, het denken niet”.

Duyvendak is er na de ternauwernood afgesproken agenda niet gerust op. „Als dit al zo moeilijk is, terwijl er zulke klappen moeten worden gemaakt om de emissie van broeikasgassen verder terug te dringen”. De VS doen mee, „als een strategische keuze omdat ze niet op afstand willen worden gezet, en niet omdat ze onze oplossingen onderschrijven”.