„Wereldorde vormt aanslag op Gods schepping”
WAGENINGEN - De huidige wereldorde maakt nog steeds slachtoffers en vormt een aanslag op Gods schepping. De kerk moet economische globalisering vanuit het perspectief van het Evangelie en met oog voor de desastreuze gevolgen voor de wereldbevolking aan de orde stellen.
Dat staat in het besluitvoorstel van het moderamen bij twee rapporten die de synode van de Protestantse Kerk morgen behandelt tijdens de laatste zitting van de kerkvergadering in 2005.Grondslag voor dit besluit zijn de nota’s ”Accra’s Appel, gespreksnotitie over geloof en economie” en ”Zorgen om de landbouw”.
In augustus 2004 aanvaardde de 24e assemblee van de Wereldbond van Hervormde/Gereformeerde Kerken (WARC) in Accra (Ghana) een belijdende verklaring over de economie. De delegatieleden van de Protestantse Kerk in Nederland stemden in Accra in met deze verklaring en rapporteerden over hun ervaringen in de synodevergadering van september 2004. De synode besloot toen tot een verdere analyse van de verklaring en tot een kerkbrede bezinnig op geloof en economie en de formulering van concrete handelingsperspectieven. De nota ”Accra’s Appel” is een uitwerking van dat besluit. Aan het document, dat is opgesteld door de Dienstenorganisatie van de PKN, heeft een tiental deskundigen op het gebied van eocnomie, theologie en filosofie meegewerkt.
Het document ”Zorgen om de landbouw” is mede opgesteld naar aanleiding van recente veeziektes, zoals mond-en-klauwzeer, varkenspest en vogelgriep. De laatste keer dat er in de generale synode van de Nederlandse Hervormde Kerk over landbouw werd gesproken, was in 1945, zo meldt de notitie. „Van kerkelijke bijdragen aan de meningsvorming of uitspraken was geen sprake”, zo stelt de nota in aansluiting op het noemen van de verschillende ziektes onder dieren. „Een van de conclusies na de veeziekten was dan ook dat er een beleidskader van de Protestantse Kerk in Nederland moest komen. Daarop zouden het werk en het spreken van de kerk op het gebied van landbouw kunnen worden gebaseerd.”
In de aanbiedingsbrief van de documenten aan de synode stelt scriba dr. B. Plaisier dat de nota over de landbouw „naadloos” aansluit bij de nota over de verklaring van Accra. „De problematiek in de landbouw heeft immers van alles te maken met de grote vragen van de wereldeconomie.” Het moderamen heeft er daarom voor gekozen één besluitvoorstel te maken voor beide nota’s.
Kritiek
Volgens het besluitvoorstel verwoordt Accra’s Appel „op indringende wijze de authentieke oproep van kerken over de gehele wereld om de globalisering ook vanuit het perspectief van het Evangelie en met oog voor de desastreuze gevolgen voor een deel van de wereldbevolking aan de orde te stellen.” De nota leidt tot het inzicht „dat wij in het Westen mede verantwoordelijkheid dragen voor het lot van de armen en de achteruitgang van het milieu. De nota maakt ons ervan bewust dat de huidige wereldorde nog steeds slachtoffers maakt en een aanslag doet op Gods schepping.”
Wanneer de synode het besluitvoorstel overneemt, spreekt ze haar „ingrijpende kritiek” uit over de manier waarop in de huidige economische orde gestalte wordt gegeven „aan onze verantwoordelijkheid inzake het rentmeesterschap en de ecologische en sociale duurzaamheid.” Tegelijk is de nota een „appel om rechtvaardigheid en duurzaamheid in het centrum van de christelijke ethiek te plaatsen.” Ook roept de nota de kerk op „tot hernieuwde gehoorzaamheid aan Jezus Christus, tot waakzaamheid en tot verzet tegen systemen en machten die onrecht veroorzaken.”
De synode zal, volgens het voorstel, besluiten om in de vormgeving van het kerkelijk leven en in de besteding van de kerkelijke gelden de documenten over Accra en de landbouw te betrekken. „De kerk en de kerkelijke instellingen dienen in dezen een voortrekkersrol te vervullen.”
Daarbij moeten de leden van de kerk door predikanten en kerkenraden gewezen worden op „hun verantwoordelijkheid als consument” en moeten ze opgeroepen worden tot een christelijke levensstijl, „waarin de zorg voor de aarde en de ander richtinggevend is.”
De regering wordt door de Protestantse Kerk opgeroepen zich in te zetten voor mondiale regelgeving die arme landen eerlijke kansen op ontwikkeling biedt. Ook moet de overheid een beleid ontwikkelen dat de mogelijkheid schept voor boeren om te kiezen „voor een ecologische en meer milieuvriendelijke bedrijfsvoering.”
tussenkop (u16(Afscheid
De generale synode spreekt donderdag de hele dag over Accra en de landbouw.
’s Avonds is er in de Grote Kerk van Wageningen een kerkdienst waarin ds. G. de Fijter, vicevoorzitter van de synode, hoopt voor te gaan.
Op vrijdag bespreekt de synode een rapport over geweld tegen vrouwen. Op die dag wordt er ook afscheid genomen van F. C. C. baron van Tuyll van Serooskerken, de huidige voorzitter van het bestuur van de Dienstenorganisatie.