Geschiedenissen van genade en bekering
”Genade verheerlijkt in zondaarsharten”, zo luidt de ondertitel van een bundel levensgeschiedenissen, zeven in getal. Het gaat hier om bekeringsgeschiedenissen van mensen die vrij lang geleden hebben geleefd. Het werk van de Heilige Geest in zondaarsharten komt duidelijk uit. Dat is waardevol.
De meeste geschiedenissen zijn eerder in brochurevorm uitgegeven; het betreft dus een herdruk. Een heel korte bijdrage handelt over de bekering van een zieke jongeman. De Heere redde zijn ziel. De zieke heeft zijn familie nog de weg ten leven gewezen en gezegd dat ze moesten smeken om bekering.Boeiend is de geschiedenis van Jan Sterken, tapper en wijndrager te Zwolle (1769-1846). In zijn jeugd had hij belangstelling voor Gods Woord. Jarenlang leefde hij alleen uiterlijk godsdienstig, zonder de Heere echt te kennen. Veel roepstemmen en waarschuwingen hadden niet de gewenste uitwerking. Jan Sterken werd steeds onverschilliger. Twee dochters kwamen tot bekering. Dat heeft de Heere willen gebruiken om ook hun vader toe te brengen op de leeftijd van 76 jaar. ”Ter elfder ure”, heet deze levensschets. Het is stellig een van de mooiste bijdragen uit deze bundel. U vindt hier Bijbels bevindelijk leven.
Treffend is ook de geschiedenis van Jacob Juch. Op tamelijk jonge leeftijd werd hij overtuigd van zonde. De Heere werkte door; Jacob mocht de Heere Jezus als zijn Verlosser omhelzen. Na een poos werd Juch gekozen tot ouderling en hij catechiseerde. Onder leiding van een predikant studeerde hij en werd afgescheiden predikant naar artikel 8 van de kerkorde.
In 1855 overleed zijn vrouw. Juch bleef achter met acht kleine kinderen. In financiële problemen gaf de Heere meer dan eens wonderlijk uitkomst. De predikant legde veel huisbezoeken af; hij wilde graag het aangezicht van zijn schapen kennen. Zijn gezichtsvermogen liep terug. Door een heel verkeerde behandeling werd hij blind. Wat was hij nu afhankelijk bij het onderzoek van Gods Woord. Zijn kinderen hielpen hem; maar de een na de ander ontviel hem door de dood.
Juch vroeg of hij bij koning Willem III op audiëntie mocht komen. Dit werd toegestaan. Zijne Majesteit vroeg wat Juch wilde. Deze antwoordde dat hij graag even met de koning wilde spreken over het heil van zijn ziel. Juch zei: „Majesteit, ik wilde wel dat ik een ogenblik zou kunnen zien.” „Waarom?” vroeg de koning. „Wel, als ik eenmaal in de hemel kom, kan ik zien of ik u er ook aantref.” Willem III dankte ds Juch en zei: „Nog nooit heeft een predikant zo veel belang gesteld in het heil van mijn ziel.”
Juch heeft zeker een veelbewogen leven gehad. Meer dan eens zei hij dat hij het meeste geleerd had in de weg van beproevingen.
Op zeer hoge leeftijd heeft Harmen van de Weerd opgeschreven welke wegen de Heere met hem gehouden heeft - een egodocument. In het ouderlijk huis kwamen veel kinderen des Heeren. Harmen had op jonge leeftijd veel indrukken. Toen hij al getrouwd, was liet de Heere hem zien dat hij tegen een heilig en rechtvaardig God gezondigd had. De Heere sprak door de prediking. Harmen zag veel in de verdienste van Christus.
Meer dan eens lezen we van geestelijke strijd. Op pagina 58 lezen we: „Nu eenennegentig jaar oud zijnde, moet ik nog uitroepen: Tot hiertoe heeft mij de Heere geholpen. In mij is geen kracht om staande te blijven. Ik ben niet anders dan een afwijker. Wat is het een wonder dat de Heere met zulk een monster zoveel bemoeienissen maken wil. Hij is de Getrouwe en de onveranderlijke Verbondsgod.”
In het algemeen heb ik de levensbeschrijvingen met genoegen gelezen. Ze zijn leerzaam. Het zijn oude geschiedenissen; dat is interessant. Veel belangrijker is dat deze geschiedenissen een illustratie vormen van hoe de Heere kan werken. Duidelijk is dat alleen Gods Woord de norm blijft. Laten we ons daar steeds aan toetsen.
In het licht van Gods Woord kan men in deze bundel hier en daar een uitroepteken zetten; ook wel eens een klein vraagteken. Geestelijk onderscheidingsvermogen blijft belangrijk. Het boek leest vrij gemakkelijk en leent zich ervoor om bijvoorbeeld anderen blij mee te maken.
N.a.v. ”Van ’s Heeren wegen, deel 2. Genade verheerlijkt in zondaarsharten”; uitg. Den Hertog, Houten, 2004; ISBN 90 331 1855 6; 173 blz.; € 14,90.