Nieuwe functies voor historisch ‘maalgoed’

Het merendeel van de molens in de Champagne-Ardenne is na de industriële revolutie simpelweg gesloopt, omdat ze geen nut meer hadden. En nu hebben Franse overheden geen cent over voor reconstructie of renovatie. Dankzij voornamelijk particuliere initiatieven is er toch nog wat cultuurhistorisch ’maalgoed’ bewaard gebleven, al hebben de molens vaak een heel andere functie dan vroeger. Enkele voorbeelden.

11 November 2005 09:45Gewijzigd op 14 November 2020 03:09
Molen van Dompremy
Molen van Dompremy

Molen van DompremyDe eerste molen in Dompremy stamt uit de 13e eeuw, getuige een brief van de bisschop aan de toenmalige molenaar. De watermolen in het riviertje Bruxenelles maalde gerst voor de productie van bier. In 1848 komt het bouwsel opnieuw in de annalen ter sprake. In de stukken staat onder welke voorwaarden de eigenaar het maalrecht krijgt, hoeveel water hij mag gebruiken en hoe lang achter elkaar hij mag malen. In 1952 stopt de laatste molenaar en wordt het gebouw een gewone boerderij.

In 1996 koopt de huidige bewoner, Jilbert Jacquesminet, het pand en slaat aan het restaureren om de oorspronkelijke functie weer aan het licht te brengen. Een enorme klus, want „het was een ruïne, alleen de machinerie was nog aanwezig.”

Hoewel de molen in 1984 is geclassificeerd als erfgoed, krijgt Jacquesminet bij zijn renovatiewerkzaamheden geen cent subsidie van de overheid. Toch zet de handige ex-militair door en na een paar jaar weet hij op eigen kracht het rad in de rivier aan het draaien te krijgen. En binnen maakt een van de twee molenstenen weer vrolijk zijn eeuwenoude rondjes. „De andere blijft werkloos, anders slijten ze te veel.”

Bezoekers zijn welkom, al zijn er maar weinig mensen die langskomen. Logisch, want de molen in het gehucht Dompremy staat op geen enkele officiële lijst met bezienswaardigheden.

Molen van Troisfontaines l’ Abbaye

In 1978 kochten Hubert en Claudine Doucet het terrein waarop vroeger de molen stond die de nabijgelegen abdij van meel voorzag. Het rad werd aangedreven door het riviertje Bruxenelles. De cisterciënzer monniken hadden een zijarm tot in het klooster gegraven, zodat ze over vers drinkwater konden beschikken.

Hoewel Hubert Doucet geen enkel onderdeel van een molen op zijn kavel terugvond, besloot hij toch te proberen iets van de oude situatie in ere te herstellen. Daartoe plaatste hij niet alleen een waterrad, hij baggerde tevens de hele zijarm uit, omdat er geen stroming meer in zat. „Een klus die jaren heeft geduurd.”

Mensen die de nieuwe nostalgie langdurig willen meemaken, kunnen het huis naast het rad huren. De Doucets hebben het namelijk verbouwd tot een zogenoemde Gîte de France, een karakteristiek huurhuis met eigen ingang in landelijk gebied. Het toont vanbinnen niet hypermodern, maar ademt door zijn enorme open haard en leren bankstellen een ouderwets gemoedelijke sfeer. Hubert: „Er is plek voor zes personen. Een week kost 250 euro, een weekend 125.” Meer informatie: www.gites-de-france.fr.

Molen van Verzenay

Zo’n 15 kilometer ten zuidoosten van Reims staat de enige authentieke windmolen die de Champagne-Ardenne nog bezit, de molen van Verzenay. Tot 1970 was hij in gebruik als graanmolen. Bij zijn dood liet de laatste molenaar echter de wieken vastzetten. Tot op de dag van vandaag hebben ze niet meer rondgedraaid.

Tijdens beide wereldoorlogen deed het gebouw dienst als uitzichtpunt. Het is goed voor te stellen dat de Fransen de Duitsers al van verre zagen aankomen. Het gevaarte staat op een van de hoogste punten in de streek en het uitzicht is fantastisch. Rondom strekken de beroemde champagnewijngaarden zich kilometers ver uit. Aan de horizon knipperen de lichtjes van Reims.

Tegenwoordig is de windmolen -en het jachthuis ernaast- in handen van het bekende champagnehuis G. H. Mumm en fungeert hij als ontvangstruimte voor genodigden. De doorsnee toerist zal de binnenkant waarschijnlijk nooit te zien krijgen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer