De acties zullen naar verwachting weinig gevolgen hebben voor het spoorverkeer. Internationale treinen van en naar België zullen gewoon rijden.Drie weken geleden had alleen de socialistische vakcentrale ABVV-FGTB opgeroepen tot een algemene staking. De andere bonden wilden toen nog onderhandelingen met de regering-Verhofstadt afwachten. De spoorbonden van de andere centrales sloten zich echter bij de staking aan. Morgen willen de spoorbonden de treinen echter wel laten rijden, om stakers naar Brussel te kunnen vervoeren voor een grote demonstratie.

Bij de actie van drie weken geleden legde uiteindelijk ruim een kwart van alle Belgische werknemers het werk neer. De verwachting is dat het aantal stakers morgen veel hoger zal zijn.

Het ongenoegen over het verhogen van de leeftijd voor de vut, in België brugpensioen geheten, is inmiddels ook groot bij de leden van andere bonden, waaronder de christelijke vakvereniging in het onderwijs. Veel scholieren zullen daardoor morgen een extra dag vrij hebben, in tegenstelling tot drie weken eerder.

De Belgische luchtvaartmaatschappij SN Brussels Airlines, de opvolger van het failliete Sabena, kondigde woensdag aan gewoon alle vluchten uit te zullen voeren. Mogelijk moet SN toch vluchten annuleren, omdat bagageafhandelaars en personeel van dienstverlenende bedrijven op de luchthaven van Brussel wel zullen staken.

Ook de programmering bij de openbare omroep VRT wordt danig in de war gestuurd door stakende werknemers. Voor morgen is een alternatief uitzendschema opgesteld, met onderbrekingen en herhalingen.

Na lange onderhandelingen met de sociale partners besloot de regering-Verhofstadt ruim twee weken geleden de leeftijd voor het brugpensioen te verhogen tot 60 jaar. Wel zijn er uitzonderingen voor personeel dat zwaar werk heeft verricht.

De werkgeversorganisaties VBO, Unizo en Voka vinden dat Verhofstadt de bonden daarmee te veel tegemoetkomt. De bonden en het merendeel van hun leden willen het principe van een vut op 58 jaar handhaven.

De oktoberstakingen zijn de eerste twee grote algemene vakbondsacties in België sinds 1993, toen de toenmalige regering-Dehaene het mes zette in de sociale zekerheid. Op de achtergrond speelt nu ook mee dat de vakcentrales vrezen dat de verhoging van de leeftijd voor brugpensioen slechts het begin is van ingrijpender maatregelen.

De paarse regering heeft al aangekondigd niet te zullen wijken voor de grote vakbondsdruk. Verhoging van de leeftijd voor vervroegd pensioen is volgens Verhofstadt onvermijdelijk wil België de toenemende vergrijzing kunnen betalen.

Rond de staking van morgen hangt inmiddels een gespannen sfeer, omdat de werkgevers niet opnieuw zullen accepteren dat stakingspiketten toegangswegen naar industrieterreinen blokkeren. Dat gebeurde drie weken terug wel, waardoor veel werkwilligen niet aan de slag konden. Unizo heeft inmiddels advocaten in de arm genomen om onterechte blokkades meteen bij de rechter aan te vechten.

Drie weken geleden greep de politie niet in bij wegblokkades. De Belgische minister van Binnenlandse Zaken Dewael heeft inmiddels gezegd de politie morgen wel te laten optreden. Ondertussen gooide de Vlaamse werkgeverskoepel Voka olie op het vuur door bedrijven in radiospots ertoe op te roepen juridische stappen te nemen tegen stakingspiketten. „Er is het recht op staken, maar ook het recht op werk”, aldus Voka.