Volgens de juristen leidt het plan tot onrust in het koninkrijk en botst het met bepalingen uit een reeks van nationale en internationale wetgeving en verdragen. Verdonk blijft volgens hen tot nu toe vaag over de vorm waarin ze haar plan wil gieten. Het tweetal baseert zich in zijn uitgebreide analyse op een brief die Verdonk aan de Tweede Kamer heeft gestuurd en een persbericht.Verdonk wil een speciale regeling om te voorkomen dat jongeren tussen de 16 en 24 jaar als kanslozen naar Nederland afreizen en hier de criminaliteit ingaan. Verdonk bracht in mei haar plan naar buiten en heeft het kabinet achter zich. De Antillen en Aruba verzetten zich fel tegen het voornemen en bestempelen het als discriminatie. Zij willen alternatieven om de problemen tegen te gaan.

Antilliaanse en Arubaanse jongeren mogen alleen naar Nederland afreizen als vooraf in Nederland een voogd is ingesteld. Verdonk wil de controle uitbreiden en een registratiesysteem invoeren. Ook wil ze jeugdigen terug kunnen terugsturen als zij niet tijdig werk of studie hebben. Ook zou de strafrechter de overzeese jongeren moeten kunnen terugsturen na een veroordeling voor gewelds– of drugsdelicten.

Volgens de twee juristen van het advocatenkantoor Houthof Buruma in Brussel maakt de Rijkswet geen onderscheid tussen de verschillende Nederlanders, omdat er slechts één nationaliteit is. Dat is in 1953 vastgelegd. Voor die tijd was een onderverdeling wel mogelijk, vooral bedoeld voor mensen uit het voormalige Nederlands–Indië. Als het kabinet opnieuw een verdeling tussen Nederlanders wil, is een omslachtige Rijkswetprocedure nodig.

Ook praktisch gezien is nauwelijks te definiëren wat een Antilliaan of Arubaan is. Gaat het om de geboorteplaats of woonplaats of die van de ouders? Als er al een geschikt criterium wordt gevonden, is invoering gecompliceerd omdat toch medewerking van de eilanden nodig is. Ook wijzen ze erop dat het kan leiden tot een uittocht naar Nederland, vlak voor de nieuwe wet is ingevoerd.

Volgens Van der Wal en Heringa zijn met de kwestie moeilijkheden te verwachten met de Nederlandse Grondwet, het Statuut van het Koninkrijk, de Rijkswet op het Nederlanderschap, het Europees recht, het Europees verdrag van de rechten van de mens, het internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, het Europees verdrag inzake nationaliteit, het VN–verdrag inzake de rechten van het kind, het internationale Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie en het volkenrecht.