Het lerarentekort is een bedreiging voor de kwaliteit van ons onderwijs. Zeker wanneer er over tien jaar duizenden vacatures onvervuld blijven. In het voortgezet onderwijs geldt dat mogelijk voor een op de tien banen. Een schrikbeeld voor ouders, leraren en schoolbesturen.Om een lerarentekort van deze omvang te voorkomen zijn verschillende maatregelen nodig die leiden tot een aantrekkelijk lerarenberoep. Daarom investeert het kabinet in betere werkomstandigheden voor leraren. Denk aan het extra geld voor praktijklokalen, schoolmaatschappelijk werkers en leerlingbegeleiders.

Beroepseer
Vakbonden denken bij een aantrekkelijk lerarenberoep al snel aan een hoger salaris. Zij gaan daarbij gemakkelijk voorbij aan het feit dat de aanvangsalarissen van jonge leraren concurrerend zijn. Voor de leraren is de hoogte van het salaris ook niet het belangrijkste motief om voor dit mooie vak te kiezen. Alleen geld is dus niet voldoende. Leraren moeten ook weer de ruimte krijgen voor waar ze goed in zijn: onderwijs geven. Daarom schrapt het kabinet in de regels en krijgt de school meer ruimte voor zelfstandige keuzes.

Schoolteams worden zo weer aangesproken op hun eigen kwaliteiten. Dat maakt het werken in het onderwijs uitdagend en is goed voor het aanzien van het leraarvak of van de beroepseer van de leraar. Zoals Ad Verbrugge het afgelopen zomer schreef in Christen Democratische Verkenningen: „Het werken onder steeds nieuwe bureaucratische richtlijnen, opgelegd door mensen die niet weten wat hun vak in de praktijk inhoudt, is een directe ontkenning van hun beroepseer.”

Door schoolbesturen en vakbonden wordt voor het oplossen van het lerarentekort te gemakkelijk naar Den Haag gekeken. Zij zijn ook zelf aan zet. Zij zijn primair verantwoordelijk om hun cao’s aan te passen aan wat nodig is voor goed onderwijs. Dat betekent dat zij ook moeten zoeken naar mogelijkheden om de inzet van de zittende leraren te verruimen.

Lesuitval
In tijden van werkloosheid is er gekozen voor het verlenen van arbeidsduurverkorting (ADV). Straks dreigen er forse tekorten en is het onverantwoord om nog langer vast te houden aan verworvenheden als vijftien ADV-dagen per jaar. Wanneer twintig fulltime leraren ieder bijvoorbeeld tien ADV-dagen zouden inleveren, zou dat één vacature voorkomen. Natuurlijk staat daar een evenredige salarisverhoging tegenover. Datzelfde salaris zou anders aan een vervanger betaald zijn. Zo kan het dreigende lerarentekort in het basisonderwijs worden voorkomen en in het voorgezet onderwijs misschien worden gehalveerd.

Schoolbesturen en vakbonden kunnen deze maatregel daarom niet zomaar terzijde schuiven. Vakbonden verwachten dat hiermee de werkdruk wordt verhoogd. Een begrijpelijke zorg. Maar ADV en veel vacatures leiden tot vervangingsproblemen, tot lesuitval, tot onrust in de klas en dus tot meer werkdruk bij leraren. Het voorkomen van vacatures is dus in ieders belang.

Zo komt het schrappen van ADV-dagen de kwaliteit van ons onderwijs en een aantrekkelijk lerarenberoep alleen maar ten goede.

De auteur is lid van de Tweede Kamer voor het CDA. Onlangs diende hij in de Tweede Kamer een voorstel in om het lerarentekort op te lossen.