Preventiemedewerker
Dat was een scherpzinnig ondernemer, die opmerkte dat hij voor niets op kosten werd gejaagd. Met een mooie naam en een misleidende brief werd geprobeerd om de nieuwe Arbo-wet te gelde te maken. In de brief werd namelijk keurig uit de doeken gedaan dat de nieuwe wet eist dat in iedere bedrijf een preventiemedewerker wordt aangesteld.
Tot zover niets aan de hand. Maar daarna werd gesteld dat deze nieuwe preventiemedewerker op cursus moest, en natuurlijk het liefst bij het bedrijf dat de bewuste brief rondstuurde. En dat is voor de gemiddelde onderneming niet aan de orde, aldus de Kamerkrant (een uitgave van de Kamer van Koophandel Veluwe/Stedendriehoek) van oktober. De feiten op een rij.Met ingang van 1 juli 2005 is het stelsel van deskundige ondersteuning in de Arbo-wet ingrijpend gewijzigd. Tot die tijd was het noodzakelijk dat iedere organisatie in Nederland was aangesloten bij een gecertificeerde Arbo-dienst. Dit is veranderd; er is voor organisaties nu meer maatwerk mogelijk. Door binnen elke organisatie een preventiemedewerker aan te stellen kunnen de arbeidsomstandigheden scherper en beter worden aangestuurd dan door een veel afstandelijker Arbo-dienst. Vandaar dat de Arbo-wetgeving op dit punt een nieuwe koers heeft uitgezet.
Enerzijds vormt deze vernieuwing een belasting voor de bedrijven en instellingen, anderzijds kan ze op termijn wel geld opleveren.
Om dat laatste te bereiken is het voor elke organisatie van belang om te bezien wat de preventiemedewerker in ieder geval moet doen om ook rendabel te zijn. Per soort bedrijf kan dat nogal verschillend uitpakken. Een preventiemedewerker in een garagebedrijf zal naar andere dingen kijken dan een preventiemedewerker in een softwarebedrijf.
Vraagbaak
In ieder geval moet de preventiemedewerker gevraagd en ongevraagd adviezen gaan geven aan de werkgever over de verbetering van de arbeidsomstandigheden. Hij moet goede contacten onderhouden met andere actoren, zoals Arbo-diensten en externe deskundigen.
Uiteraard is het noodzakelijk dat hij goed zicht heeft op het geheel van de arbeidsomstandigheden in het eigen bedrijf. Dat kan bijvoorbeeld door het laten uitvoeren van een risico-inventarisatie. De resultaten daarvan kunnen gepresenteerd worden aan de directie en eventueel de ondernemingsraad, waarna er daadwerkelijk beleid wordt geformuleerd op het terrein van de arbeidsomstandigheden.
Als het beleid tot uitvoering wordt gebracht zal de preventiemedewerker de uitvoering bewaken en eventuele knelpunten dienen op te lossen. Uiteraard heeft hij ook een rol als centraal meldpunt van ongevallen of dreigende situaties, en doet hij aan de hand daarvan aanbevelingen aan het management van de onderneming.
Kortom, de preventiemedewerker is vraagbaak en adviseur, hij is medewerker en tegelijkertijd meedenker. En op zich is dat een begrijpelijke aanpassing van de Arbo-wet. Nu wordt er iemand verantwoordelijk die ook midden in het bedrijf staat. Je vraagt je af waarom dat niet eerder is bedacht.
Gereedschap
Blijft natuurlijk nog de vraag over of een beoogd preventiemedewerker de juiste kennis en vaardigheden heeft om de werkzaamheden goed en adequaat op te pakken. Dat zal per bedrijf verschillend liggen. Het ene bedrijf is veel eenduidiger van opzet dan het andere. Een garagebedrijf vraagt om andersoortige maatregelen op het gebied van Arbo dan een ziekenhuis. Een boekenwinkel heeft een andere structuur dan een ingewikkelde petrochemische fabriek met velerlei afdelingen. Daarom is niet zomaar te stellen dat een preventiemedewerker deskundig genoeg is als hij in het bedrijf werkzaam is.
Afhankelijk van het soort bedrijf en afhankelijk van het niveau waarop de preventiemedewerker wordt aangesteld, moet worden bezien of er genoeg gereedschap ter beschikking staat van de nieuwe preventiemedewerker. En als de gereedschapskist moet worden aangevuld, is het de preventiemedewerker zelf die met zijn directie zal moeten overleggen of er iets moet worden bij gekocht. Daarna zal gezocht worden naar een goede aanbieder, die gereedschap op maat kan leveren. Dat is de gezonde manier van werken, die recht doet aan de specifieke situatie.
Voor een cursusaanbieder is het dan ook van belang om de juiste maatvoering te kunnen bieden. Maar wel in een open aanbod, zonder dwang, en met kwaliteit. Kwaliteit blijkt reeds in de aanbieding. Door die goed te bekijken alvorens een besluit te nemen, is de ondernemer preventief bezig voor zijn preventiemedewerker.
De auteur is directeur van de RMU.