Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), dat deze cijfers vrijdag bekendmaakte, ziet de laatste jaren zelfs een dalende productiviteit van het overheidspersoneel. De daling doet zich vooral voor bij de rechtspraak, basisonderwijs en enkele zorgvoorzieningen zoals verzorgingshuizen. Deze dalingen kunnen volgens het SCP in verband gebracht worden met hogere kwaliteit, zoals kleinere klassen en meer handen aan het bed.

Werknemers in het bedrijfsleven zijn procentueel echter niet meer gaan verdienen dan ambtenaren, ondanks hun hogere productiviteit. De loontrend van werknemers en ambtenaren is sinds 1990 min of meer gelijk, aldus het SCP-onderzoek. Wel is het zo dat de lonen nog steeds iets lager liggen, vooral in het onderwijs en de zorg.

Volgens het onderzoek zijn de meeste burgers tevreden over de overheids- en non-profitdiensten. „Dat neemt niet weg dat er met name knelpunten worden ervaren bij veiligheid, zorg en leefbaarheid in de grote steden”, aldus de onderzoekers. „Zo vindt een aanzienlijke groep dat de zorgvoorzieningen en met name de ouderen- en gehandicaptenzorg er de afgelopen vijf jaar op zijn achteruitgegaan. Ook ten aanzien van basis- en voortgezet onderwijs delen veel mensen deze mening.”

Het onderzoek bekijkt ook de omvang van de overheid. In het jaar 2000 ging in de overheid en de non-profitorganisatie 142 miljard euro om, 36 procent van het bruto binnenlands product. De sector bood toen ongeveer 1,8 miljoen arbeidsjaren werk. Ruim een op elke vier werkenden heeft een baan bij de overheid of een non-profitinstelling.