Buitenland
De lange weg van Turkije naar toetreding tot de Europese Unie
AMSTERDAM (AP) – Turkije streeft er al ruim veertig jaar naar lid te worden van de Europese Unie. De geschiedenis geeft aan dat de weg naar toetreding diepe dalen heeft gekend. Een chronologie:
4 October 2005 07:40Gewijzigd op 14 November 2020 03:01
- 1952: Turkije wordt lid van de NAVO.
- 1963: Turkije ondertekent het Associatieverdrag met de Europese Economische Gemeenschap, met uitzicht op volledig lidmaatschap in de toekomst.
- 1974: Turkije valt Cyprus binnen na het mislukken van diplomatiek overleg over conflicten tussen Turks– en Grieks–Cyprioten.
- 1980: Het Turkse leger brengt de regering ten val om een einde te maken aan maanden van straatgevechten tussen linkse en rechtse activisten. De betrekkingen met de EEG worden bevroren.
- 1983: De Turks–Cyprioten stichtten een eigen staat die alleen door Turkije wordt erkend. Parlementsverkiezingen maken een einde aan het militaire bewind.
- 14 april 1987: Turkije vraagt officieel lidmaatschap aan.
- 18 december 1989: De EU vindt dat Turkije in aanmerking komt voor lidmaatschap, maar er nog niet klaar voor is.
- 1 januari 1996: Het douaneverdag tussen de EU en Turkije treedt in werking.
- 13 december 1997: EU–leiders zeggen dat de Oost–Europese landen lid kunnen worden, maar Turkije niet. Premier Jean–Claude Juncker zegt dat Turkije niet te vergelijken is met de elf Oost–Europese aspirant–leden. ‘In die landen wordt niemand gemarteld’, aldus Juncker. Turkije bevriest de betrekkingen.
- 10 december 1999: EU–leiders verklaren Turkije officieel kandidaat–lid.
- 12 december 2002: EU–leiders zeggen eind 2004 een oordeel te zullen vellen over de politieke en economische hervormingen van Turkije. Als het land aan alle criteria voldoet, zullen onmiddellijk onderhandelingen over toetreding beginnen.
- 6 oktober 2004: De Europese Commissie zegt dat Turkije klaar is voor toetredingsonderhandelingen.
- 17 december 2004: EU–leiders komen unaniem overeen op 3 oktober 2005 officieel toetredingsonderhandelingen te beginnen met Turkije. De onderhandelingen kunnen tien jaar gaan duren.
- 29 juli 2005: Het douaneverdrag tussen de EU en Turkije wordt uitgebreid met de tien landen die sinds mei 2004 lid zijn, waaronder Cyprus. Het is de laatste eis van de EU voor het openen van de onderhandelingen. Ankara voegt er echter – tot woede van veel EU–landen – een speciale clausule aan toe, waarin het duidelijk maakt dat de ondertekening van het verdrag niet betekent dat Turkije de Grieks–Cypriotische regering erkent.
- 1 september 2005: Oostenrijk stelt onverwacht voor Turkije een partnerschap aan te bieden in plaats van een volledig lidmaatschap. Als reden voor het voorstel geeft het de weerstand van veel Europeanen tegen het toetreden van Turkije tot de EU.
- 21 september: De EU geeft een verklaring uit waarin het eist dat Turkije in de loop van de toetredingsonderhandelingen Cyprus erkent. Weigering brengt de toetreding in ernstig gevaar, aldus Brussel.
- 2 en 3 oktober: Na lange moeizame onderhandelingen weten 24 EU–lidstaten Oostenrijk over te halen zijn verzet tegen een volledig lidmaatschap van Turkije te staken. De toetredingsonderhandelingen gaan van start, zij het met enige vertraging.
Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl
