aanhef (u13,1,0(Eerst wat nuchtere cijfers. Van het jaarinkomen in de Nederlandse akkerbouw komt 15 tot 20 procent uit de suikerbietenteelt. Bijna eenderde van de 50.000 akkerbouwbedrijven verbouwt (ook) suikerbieten. De lucratieve teelt beslaat 98.000 hectare. De jaarlijkse bijdrage van de suikerindustrie aan het bruto binnenlands product is rond de 1 miljard euro. De getallen komen uit een recente marktanalyse van Research voor Beleid.Zaaien en rooien gebeurt vrijwel geheel door loonbedrijven. De opbrengst per hectare in Nederland steekt positief af tegen het oogstcijfer voor Europa: 66 ton tegen ruim 57. De 16.000 Nederlandse suikerbietentelers vormen 5 procent van het totaal in Europa: 312.000. Van de Nederlandse telers zijn er 10.000 aangesloten bij de coöperatie Royal Cosun (Suiker Unie), aan CSM Suiker leveren 6000 telers. Nog slechts drie fabrieken verwerken de oogst, tussen half september en begin januari.

Dit najaar is de hervorming van de suikermarktordening een van de belangrijkste politieke beslissingen op Europees landbouwgebied. „Het gaat om de toekomst van de meest efficiënte suikersectoren in een aantal EU-lidstaten, waaronder Nederland”, zegt de woordvoerster van Platform Toekomst Suikermarkt (PTS). Het platform lanceerde vrijdag een publiciteitsoffensief tegen de Brusselse plannen. ”Houd suiker in Nederland” is de tekst die komende weken overal opduikt. Bietenwagens voeren de tekst al, op de fabriek hangt sinds vrijdag een levensgroot spandoek.

Belangrijker echter is het lobbywerk dat in oktober en november zal worden gedaan. De hervormingsvoorstellen van EU-landbouwcommissaris Fischer Boel noemt Jos van Campen, platformvoorzitter en topman bij Royal Cosun, „te rooskleurig en risicovol.” Schat de EU-vrouw de inkomensderving voor de suikerboeren op 6 procent, berekeningen van het LEI komen uit op 10, waarschijnlijker 20 procent of meer. Het platformvoorstel daarentegen is „gewogen en verantwoord”, zegt Van Campen.

Fischer Boel wil een scherpe prijsdaling van 39 procent voor suiker en 42,5 voor suikerbieten. De bietentelers zouden voor 60 procent worden gecompenseerd. Doel van de ingreep is om arme(re) landen de kans te geven de Europese markt te betreden. „Deze ingreep is echter te diep en te snel”, zegt de Cosun-topman. „We belanden in een instabiele overgangsperiode, de negatieve effecten zijn voor de Nederlandse suikersector uiterst riskant.”

De Groningse burgemeester Wallage was gistermiddag ingevlogen om het de verzamelde gewestelijke en landelijke politici nog eens goed op het hart te drukken. Wallage: „Ik sta hier omdat de suikerproducenten het voorbeeld zijn van een industrietak die altijd precies doet wat is afgesproken. Het is een kennisintensieve sector, die technieken constant moderniseert en zich logistiek intelligent gedraagt.”

In het noorden zorgt de suikerindustrie voor 9000 banen, rekent Wallage voor. Als de plannen van Fischer Boel doorgaan, kan dat landelijk gezien in het slechtste geval 11.500 banen kosten. „Groningen is de suikerhoofdstad van Europa en moet dat blijven. Agrarische productie blijft altijd van belang. De belangen van de derde wereld zijn niet onverenigbaar met die van de Nederlandse suikerindustrie.”

Wallages visie ligt geheel in lijn met die van de suikersector. De verlaging van de prijs moet in kleine stapjes en over langere tijd uitgesmeerd dan de twee jaar die de EU-commissaris beoogt. Boerenvoorman en platformlid Aike Maarsingh: „Investeringen door loonwerkers en akkerbouwers blijven nu al uit. Uit vrees voor wat mogelijk over hen heen komt. Er staat hier een fabriek van 500 miljoen euro. Die gaan we toch niet sluiten?” Zijns inziens zullen bij ongewijzigd doorgaan van de plannen de grote bietentelers en loonwerkbedrijven het eerst omvallen.

Volgens Maarsingh is het zaak de krachten te bundelen en nog minimaal twee maanden intensief te lobbyen. „Wij liggen niet dwars, maar we hebben een beter plan. Het besluit in Brussel ligt nog allerminst vast.” Een ontwerpadvies van het Europees Parlement stelde vrijdag bijvoorbeeld dat de Europese suikerboeren minder hard moeten worden aangepakt en ruimer dienen te worden gecompenseerd.

Wallage, platform, Atsma, lid van de vaste kamercommissie landbouw en indiener van een motie in de lijn van het platform: ze zijn het hartroerend met elkaar eens. Oud-boerenvoorman en LPF-kamerlid Wien van den Brink -zelf suikerbietenteler- spreekt een groot vertrouwen uit in de lobbycapaciteiten van landbouwminister en suikerbietenteler Veerman. Joop Atsma valt hem daarin bij. „Veerman zal doen wat voor iedereen het beste is.” Maarsingh: „En als wij het niet willen in de EU, dan zal het ook niet gebeuren.”