Te veel optimisme over RijnGouweLijn
De RijnGouweLijn naar Noordwijk (RGL-west) gaat veel kosten. Een busbaan is voor de regio en zeker voor de nieuwe woonlocatie Valkenburg veel aantrekkelijker dan de dure tram, stellen Andries van Dijk en Filip van As in reactie op de laatste plannen.
Het is logisch dat de regio graag eerst de infrastructuur op orde wil hebben. Wij delen echter niet de mening dat de RijnGouweLijn-west noodzakelijk is voor het ontwikkelen van het terrein van de voormalige luchtmachtbasis Valkenburg.Bij de jarenlange discussies over de RijnGouweLijn krijgen wij het onbehaaglijke gevoel dat alles erbij gehaald wordt als argument voor het RGL-tracé door de Leidse binnenstad. De werkgelegenheid en de vaart der volkeren schijnen voor de Leidse regio volledig af te hangen van de RGL. Voor het toerisme en voor Valkenburg zou de RGL onmisbaar zijn, grootschalige woningbouw in Hazerswoude en Zoeterwoude (nog steeds Groene Hart) is prachtig vanwege de RGL enzovoorts.
In een bijna grenzeloos RGL-optimisme worden risico’s rond de veiligheid en de kostenoverschrijdingen weggewuifd. Het doet ons wel eens een beetje denken aan het optimisme waarmee destijds de HSL en de Betuwelijn bejubeld zijn.
Het zijn ook mooie verhalen: vanaf 2012 kun je vanuit Noordwijk via Katwijk per sneltram vier keer per uur en op drukke tijdstippen zelfs acht keer per uur naar Leiden en naar Gouda. De bussen naar Leiden rijden nu echter al even vaak, en vanuit Noordwijk reis je nu nog zonder omweg door Katwijk. Noordwijkers gaan er dus in reistijd en -kosten op achteruit.
En dan hebben we het nog niet eens over het plan om de RGL te vullen door alle buslijnen door de Leidse Breestraat te schrappen. Reist iemand vanuit Merenwijk, Leiderdorp of Voorschoten naar hartje centrum, dan mag hij straks extra overstappen op de RGL.
Alternatief
Wij zijn nogal geschrokken van de stijgende kosten voor de RGL en de gevolgen voor de veiligheid en de bereikbaarheid. Daarom hebben wij eerder dit jaar in de provincialestatencommissie en in de Leidse gemeenteraad een alternatief plan gepresenteerd: Verbeter de spoorlijn tussen Zoeterwoude en Leiden-Centraal, zodat de RGL over bestaand spoor kan rijden en niet door de binnenstad hoeft.
Op de busroutes naar Katwijk (via de N206) en Noordwijk (via Rijnsburg) liggen nu bij veel knelpunten al busbanen, dus als je die ontbrekende stukjes aanlegt, kun je hoogfrequent met snelle bussen naar Katwijk en Noordwijk rijden. Ons plan kost slechts 30 procent van de kosten van een sneltram Noordwijk-Gouda en combineert de voordelen van de RGL tussen Leiden en Gouda door slim gebruik te maken van het asfalt dat er al in de Leidse regio ligt. Je kunt dan wel niet rechtstreeks van Noordwijk naar Gouda reizen, maar voor het relatief geringe aantal reizigers dat dit gehele traject wil afleggen, vormt een overstap op Leiden-Centraal geen groot probleem.
Wij denken dat de RGL-west voor Valkenburg niet nodig is. De RGL zal parallel aan de N206 naar Katwijk lopen, met twee of drie haltes bij Valkenburg. Maar 5000 woningen kunnen niet allemaal vlak bij die paar RGL-haltes staan. Je kunt dan wel in zeven minuten vanaf Leiden-Centraal op een tramhalte Valkenburg staan, maar een gemiddelde woning ligt op tien à vijftien minuten lopen van die halte. Met een totale reistijd van twintig minuten tot aan je deur is de RGL dan een slecht alternatief voor de auto.
Als je daarentegen een snelle bus van Leiden-Centraal naar Valkenburg laat rijden, kun je veel meer haltes in Valkenburg aandoen. Over de busbaan is een snelbus bijna even snel als de tram bij de rand van Valkenburg, maar de bus rijdt verder, tot bij de woningen.
Straatsburg als voorbeeld
Het verbaast ons daarom dat bestuurders uit de regio alleen op studiereis zijn geweest naar buitenlandse steden zoals Karlsruhe en Straatsburg. Ze hadden ook naar Purmerend kunnen gaan, de stad met het hoogste OV-gebruik in Nederland. De bussen naar Amsterdam stoppen er in alle wijken en rijden buiten Purmerend over een snelle busbaan. In de spits rijdt de bus om de twee minuten, en alle bussen zitten dan vol. De trein stopt ook in Purmerend, maar ver bij veel woonwijken vandaan. Vanwege het uitstekende busnetwerk gaan de meeste Purmerenders met de bus naar Amsterdam.
Bijkomende voordelen zijn dat je bijna 400 miljoen euro belastinggeld bespaart, dat de Breestraat niet op de schop hoeft en dat het Leidse centrum vanuit alle wijken prima per bus bereikbaar blijft.
De auteurs zijn lid van de Provinciale Staten in Zuid-Holland voor SGP-ChristenUnie respectievelijk fractievoorzitter van de ChristenUnie in Leiden.