is ervan overtuigd dat het vasten weer onder de aandacht moet komen van reformatorische christenen om zo dit middel te gebruiken in de weg van bekering en in de geestelijke strijd. Vasten is een goddelijke instelling. Dat lezen we in Leviticus. Grote Verzoendag heeft tot doel dat het volk zich voor God vernedert en verootmoedigt. Om dit te uiten, eet men een dag niet. Het volk Israël vastte ten tijden van zorgen, rouw of belangrijke ontwikkelingen. Hiermee geeft men aan afhankelijk van God te zijn en men vraagt om Gods hulp en leiding.

Vasten is daarnaast ook een steeds terugkerende gewoonte in de weg van bekering. Door te bidden en te vasten belijdt het volk of een individu zijn zonden voor God. Uit Jona 3 komt duidelijk naar voren dat zelfs dieren moesten vasten om te delen in de verootmoediging.

Pijn
Uit diverse bijbelteksten komt naar voren dat de Heere Jezus vastte, bijvoorbeeld in de voorbereiding op de verzoeking van de duivel in de woestijn.

Zo vanzelfsprekend als het gebed is, zo vanzelfsprekend is het vasten, blijkt uit de Bergrede. „En wanneer gij bidt… (…) En wanneer gij vast…” Uit het woord ”wanneer” blijkt dat het voor Jezus niet de vraag is of er wordt gebeden en gevast. ”Wanneer” is in dit gedeelte een tijdsaanduiding en geen voorwaarde. Jezus legt in deze gedeelten uit op welke manier er gebeden en gevast dient te worden; Hij gaat er dus helemaal van uit dat het gebeurt.

Vasten doe je om uiting aan je verdriet te geven. Heb je geen reden tot verdriet, dan vast je dus niet. Zolang de Heere Jezus op aarde is, hoeft er daarom niet te worden gevast. Om die reden vastten de discipelen van Jezus niet toen zij Hem volgden.

In de eerste christengemeenten wordt later ook gevast. Het vormt een vast onderdeel van het leven in de dienst van God. De gemeente van Antiochië vastte bijvoorbeeld ter voorbereiding op de uitzending van twee zendelingen.

Omdat wij niet meer onder de Oudtestamentische bedeling leven, geloof ik dat er enkele redenen van vasten zijn vervallen. Er blijven enkele redenen over die in de christelijke gemeenten nog steeds functioneel kunnen zijn.

De eerste reden is die van vasten in de weg van bekering. Als een mens zich realiseert hoeveel pijn het God doet dat hij zondigt, dan is het goed voor te stellen dat hij zijn eten laat staan om zijn schuld naar God toe te belijden en om vergeving te bidden. Uit de Bijbel komt duidelijk naar voren dat hartenkwesties ook van buiten zichtbaar mogen zijn. De buitenkant kan op die manier de binnenkant versterken en aanvullen.

De tweede functionele reden vind ik vooral aanwezig in het vasten als er zorgen zijn. Bidden en vasten is in woord en daad laten zien dat je jezelf voor God verootmoedigt en dat je openstaat voor Gods ingrijpen.

Uit de Evangeliën komt een Nieuwtestamentische reden tot vasten naar voren: er wordt gevast ten tijde van geestelijke strijd. Denken wij zonder bidden en vasten deze aanvallen te kunnen weerstaan, terwijl de discipelen en zelfs Jezus deze twee middelen wel gebruikten? Dat lijkt me een teken van geestelijke hoogmoed.

Een extra reden om de gewoonte van het vasten in onze gezindte weer onder de aandacht te brengen, ligt in het feit dat tevens Reformatoren en Nadere Reformatoren gebruikmaakten van dit middel.

Opvullen
Uit recent onderzoek blijkt dat veel mensen in de gereformeerde gezindte niet vasten, omdat ze er niet bij zijn opgevoed en er weinig kennis van hebben. Een grote taak leg ik daarom neer bij de predikanten. Zij kunnen vanuit de Bijbel het belang en de praktijk van het vasten laten zien. Langs die weg kan er een appèl tot de gemeente uitgaan om dit middel ter hand te nemen.

Het is niet mijn bedoeling om vasten op te nemen op de lijst van goede werken die we moeten doen om te voldoen aan de voorwaarden tot de ontvangst van Gods genade. Maar het is daarom geen reden om dit middel ongebruikt te laten. De zegen die we eruit mogen ontvangen, onthouden we andere mensen als we niet uitleggen wat de waarde ervan kan zijn voor het geestelijk leven. Door te vasten ontstaat er namelijk een leegte die God met Zichzelf wil opvullen.

De auteur heeft onlangs de studie godsdienst pastoraal werk afgerond met een scriptie over vasten.