Zo af er toe zijn er in den lande nog wat verdwaalde bakkenisten te vinden. Tussen 1980 en 1990 kende het fenomeen zijn hoogtepunt. In veel gezinnen stond ten minste één radiozender waarmee men contacten onderhield met voornamelijk plaatsgenoten. ’s Morgens en ’s middags zat moeders achter het apparaat, daarna kwam het kroost aan de beurt en vanaf een uur of negen tot in de nachtelijke uurtjes mocht vader achter de microfoon (spreek uit: maik).

Toen het aantal tv-kanalen fors uitbreidde, de pc zijn intrede deed, internet doorbrak en iedereen een mobieltje op zak had, was het gebeurd met volksvermaak nummer één. Slechts een enkele hardnekkige zendamateur en een handjevol truckers overleefden deze koude sanering.

Opvallende uitzondering op deze algemene regel is Urk. Hoewel de bloeitijd van weleer min of meer voorbij is, bezitten zeker 800 tot 1000 gezinnen nog een 27MC-bak, vertelt Marten Ruiten, beter bekend onder zijn skipnaam (roepnaam) Mebo 4. Hij is penningmeester van de bloeiende 27MC-vereniging Samen Sterk (120 leden) en lid van het eerste uur. Samen met de bestuursleden Jaap Taal (Goudvink), Lubbert-Jelle Schenk (Zeeschelp), Arie van Bezooijen, (Zwaluw), Hendrik Bakker (Rummy) vertelt hij enthousiaste verhalen over hun actieve club. Want als Samen Sterk zijn maandelijkse zaterdagavondbingo houdt op de radiozender is het stil in Urk en zitten hele families aan het apparaat gekluisterd. Niet vreemd als je beseft dat er flinke prijzen te winnen vallen, die bovendien binnen een paar minuten worden thuisgebracht.

De grote invloed die de 27MC op de Urker bevolking heeft, is goed verklaarbaar, denken de bestuursleden. „We zijn een hechte gemeenschap en veel gezinnen hebben geen tv.” En natuurlijk worden de laatste nieuwtjes uitgewisseld. Er is echter een strikte code als het gaat om ongevallen. „Daar wordt niet over gesproken. De kans bestaat dat zo het nieuws bekend raakt voordat de familie is ingelicht. Dat kan natuurlijk niet.” Schelden en vloeken is eveneens taboe. Leden van de 27MC-vereniging die zich hier niet aan houden -„in de praktijk komt dat vrijwel nooit voor”- krijgen een waarschuwing en als uiterste consequentie volgt royement. Niet-leden die menen de normen, waarden en regels van de radiogemeenschap aan hun laars te kunnen lappen, komen van een koude kermis thuis. „We hebben een peilwagen waarmee we de dader(s) snel weten te pakken. Helpt een waarschuwing niet, dan knippen we even een meter kabel tussen zijn bak en de antenne uit.”

De tijd dat de tokkelaars (verbastering van het Engelse talking, dat spreken betekent) werden gezien als een wat asociale groep mensen, behoort al lang tot het verleden. Zeker in Urk. Behalve dat de strenge regels mede debet zijn aan deze imago-omslag, komt dat ook doordat directeuren van plaatselijke bedrijven, politici en andere notabelen zich er evenmin voor schamen een woordje mee te spreken via de ether.

Behalve met het organiseren van allerlei ontspannende bijenkomsten, houden de Urker 27MC’ers zich ook bezig met nuttige zaken. De acties voor diverse goede doelen, die inmiddels vele duizenden euro’s hebben opgeleverd, zijn tot ruim buiten de dorpsgrenzen vermaard. Hulp aan Poolse kinderen, het Rode Kruis en lichamelijk gehandicapten; Samen Sterk kan het allemaal op zijn conto bijschrijven. Evenals overigens andere spraakmakende activiteiten, zoals de bonensoepwedstrijd; een jaarlijks terugkerend evenement waaraan tal van creatieve geesten deelnemen. Juryleden met een evenzo grote als sterke maag moeten de culinaire brouwsels in allerlei kleuren en smaken beoordelen.

Maar ook op zondag wordt het apparaat ingeschakeld, soms ook voor serieuze zaken zoals het doorgeven van een preek vanaf de kerktelefoon, het bespreken van de zondagse eredienst of een bijbelquiz. In Urk is dat de normaalste zaak van de wereld. En het voordeel van deze burgerzender is dat het na de aanschaf van de relatief goedkope apparatuur, niets meer kost.