Topman H. Bruijniks vergelijkt sinds zijn aantreden het herstel van Laurus regelmatig met de verbouwing van een huis. Het Laurus-huis raakte onbewoonbaar nadat in 2001 de massale ombouw van alle winkels naar de Konmar-formule op een fiasco uitliep. Het Franse Casino voorkwam een bankroet.

Bruijniks trof het Laurus-bolwerk in vervallen staat aan. Vervolgens legde de prijzenslag die concurrent Albert Heijn ontketende, alle gebreken nog eens extra bloot. Of, in de woorden van Bruijniks vorig jaar: „We moeten het dak repareren terwijl het regent.”

De verbouwing van Laurus duurt dit jaar ook voort, zo bleek vrijdag tijdens de presentatie van de halfjaarcijfers. Hoewel financieel topman K. Tewarie een positief nettoresultaat van 2 miljoen euro uit de hoed toverde, is het herstel nog niet voltooid. Zonder een eenmalige vrijval van een pensioenvoorziening kleuren de cijfers nog altijd dieprood, een verlies van 46 miljoen euro om precies te zijn.

Tewarie voelde vrijdag tijdens de persconferentie aan welke vraag op de lippen van velen ligt: Wanneer komen de eerste positieve cijfers? Hij greep terug op het voorbeeld van de verbouwing. „Je kunt het vergelijken met het verbouwen van je huis. Dat kost tijd, daarbij heb je tegenslagen en een schoonmoeder die voortdurend vraagt wanneer je nu eindelijk klaar bent.”

De teleurstellende cijfers betekenen niet dat Bruijniks en Tewarie geen vorderingen boeken. Integendeel, de heren zijn met een stofkam door het bedrijf gegaan. De herinrichting van de logistiek scheelt jaarlijks 12 miljoen euro ten opzichte van 2003, de inkopers behalen voordeel door samenwerking met de collega’s van grootaandeelhouder Casino en het wegsturen van ongeveer 1300 mensen levert het concern jaarlijks ook een besparing op van 21 miljoen euro. „De achterkant van het bedrijf is goed.”

Kernprobleem voor Laurus vormt op dit moment de achterblijvende omzet, vooral bij de formules Edah en Konmar. Of, in supermarkttermen: de vloerproductiviteit ten opzichte van concurrenten is te laag. De totale omzet daalde van 1,653 miljard euro in de eerste helft van 2004 naar 1,463 miljard euro over de afgelopen zes maanden.

Om het tij te keren gaat Laurus onverdroten verder met de ombouw van de drie formules. Zo zijn inmiddels 62 van de 281 Edah-winkels veranderd in Edah Lekker & Laag, 179 van de 388 vestigingen van Super de Boer hebben een facelift gehad en 43 Konmar-winkels moeten uiteindelijk Lekker & Laag Superstores heten. Laurus steekt dit jaar naar verwachting in totaal 50 miljoen euro in de drie formules.

Of de nieuwe winkels voldoende omzetstijging teweegbrengen, blijft echter onzeker. De nieuwe Edah Lekker & Laag laat bijvoorbeeld een te lage omzetstijging zien en de opgefriste Super de Boer presteert ook nog onder de maat. Extra aanpassingen in assortiment en prijs moeten nieuwe impulsen geven.

Omzetgroei is noodzakelijk, stelt Bruijniks. „We kunnen volumedaling en margedruk niet opvangen met verdere kostenverlagingen.” De topman realiseert zich terdege dat stijgende verkopen ver weg zijn zolang de verbouwing voortduurt. Om over de prijzenoorlog maar niet te spreken.

„Wie is hier de schoonmoeder?”, grapte Tewarie vrijdag tijdens de persconferentie. Hij doelde op de aanwezige journalisten, maar eigenlijk vervullen andere belanghebbenden deze kritische rol. Zo bezit Laurus een kredietfaciliteit van 530 miljoen euro, waarvan op dit moment 182 miljoen euro van wordt benut. Aan het einde van het jaar dreigt Laurus echter niet te kunnen voldoen aan een verplichting die de banken stellen aan de financiële cijfers, de zogeheten rentedekkingseis. In de tweede helft van 2005 zullen gesprekken plaatshebben om de faciliteit voor de komende jaren zeker te stellen.

Beleggers kijken ook kritisch naar het concern. Het uitblijven van herstel straften ze vrijdag genadeloos af. Het aandeel sloot ruim 3 procent lager. Verder duurt de onzekerheid voor veel personeelsleden voort, vakorganisaties volgen de ontwikkelingen met argusogen.

Ten slotte kiezen klanten nog te vaak voor de concurrent. Het landhuis van Albert Heijn en de keurige rijtjeswoning van Dirk van den Broek ogen toch veel beter dan de steigers rond het vrijstaande huis van Laurus? Het concern verliest marktaandeel en kampt vooral bij de Edah-formule met lage klantentrouw.

Laurus maakt dit jaar opnieuw verlies, dat is wel zeker. Verder kijken durft financieel topman Tewarie nog niet. „We zijn nog niet eens begonnen met de budgetten voor volgend jaar, laat staan dat ik iets kan zeggen over de halfjaarcijfers van 2006.”

De verschillende schoonmoeders moeten dus geduld hebben. Of ze dat allemaal kunnen opbrengen is de vraag. De schoonzoon klust voorlopig stug verder, al begint de tijd te dringen. Het geld raakt een keer op.