En dat is niet gering. „Het krijgt een allure die te vergelijken is met die van de Oostvaardersplassen”, stelt projectleider Kees van der Vaart.

Van een opgeslibde zandplaat van tien gemet -de oude maateenheid voor een halve hectare- groeit het eiland dankzij inpoldering tussen 1750 en 1860 uit tot in totaal zo’n 1000 hectare prima landbouwgrond. In de jaren vijftig van de twintigste eeuw komt het eilandje in de belangstelling van beleidsmakers en projectontwikkelaars, die de wildste plannen hebben: van kerncentrale tot bungalowpark en van slibdepot tot plek waar de natuur haar gang mag gaan.

Het laatste plan haalt het uiteindelijk. Natuurmonumenten koopt het eiland aan. Onder de vlag van Deltanatuur gaan partners als de provincie Zuid-Holland, Rijkswaterstaat en anderen samenwerken om het unieke gebied tot een succes te maken. „Uniek, omdat het weer een zoetwatergetijdengebied wordt en die zijn erg zeldzaam in Europa”, licht Van der Vaart toe.

Globaal gaat het eiland uit de delen weemoed, weelde en wildernis bestaan. „In het deel weemoed gaan we de cultuur en de historie van het eiland laten herleven”, aldus Van der Vaart. „In het oostelijk deel, het oudste, komen oude teelten zoals vlas en Zeeuwse tarwe terug. Akkerbouw zoals die rond 1850 gebruikelijk was in de regio. Zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen, en vol zeldzame akkerkruiden en -vogels. De oude bedijking komt terug en de karakteristiekste gebouwen krijgen een opknapbeurt.”

Het midden van het eiland wordt volgens Van der Vaart het stuk weelde. „Hier verwachten we heel veel vogels, omdat de natuur zeggenschap krijgt over dit gebied.”

Het grootste deel van Tiengemeten wordt echter wildernis. De dijk wordt doorgestoken en het water kan vrij in- en uitstromen. Onder invloed van eb en vloed ontstaan zo ruigtes, rietvelden en kreken. „Het grootste deel van het eiland houdt overigens meestal het hoofd wel boven water. Wel wordt het bijna overal drassiger. ’s Winters zullen grotere delen van het eiland af en toe overstromen”, zegt Van der Vaart.

Er blijven ongeveer twintig mensen op het eiland wonen. Voor de enorme klus moet zo’n 600.000 kubieke meter grond worden verzet. Asfaltwegen gaan eruit, moderne opstallen verdwijnen en er komt een hoeveelheid ondergrondse kabels en leidingen. „Het is een complex gebeuren”, erkent Van der Vaart. „Maar we verwachten dat mens en natuur straks goed met elkaar kunnen samengaan. De mensen worden echt niet weggejaagd.”

Het eiland blijft altijd toegankelijk. Aan de oostkant ervan komt een natuurkampeerterrein. Ook zijn er plannen voor regelmatige excursies voor de wandelende natuurliefhebber. Een informatiecentrum bij het haventje houdt de bezoekers op de hoogte van de werkzaamheden die binnenkort beginnen.

De plannenmakers verwachten dat de klus in april 2007 geklaard zal zijn.