Geen oproep tot moord
De invloedrijke Amerikaanse televisiedominee Pat Robbertson zat er begin deze week goed naast. Dat vindt hij inmiddels zelf ook. Daarom heeft hij excuses gemaakt voor zijn oproep om Hugo Chavez, de president van Venezuela, te vermoorden.De 75-jarige Robbertson noemde Chavez begin deze week „een verschrikkelijk gevaar” en waarschuwde dat hij zijn land Venezuela maakt tot „een lanceerplatform voor communistische infiltratie en moslimextremisme.”
De tv-predikant acht de tijd gekomen om de Venezolaanse leider uit te schakelen. „Dat is heel wat goedkoper dan een oorlog te beginnen die ons 200 miljard dollar kost.”
De uitspraak die Robbertson begin deze week deed, heeft in de VS tot veel commotie geleid. Verschilt dit wezenlijk van de fatwa die moslimextremisten over ’ongelovigen’ uitroepen? zo vragen seculiere commentatoren zich publiekelijk af. Hun conclusie is snel getrokken. In Robbertsons woorden zien ze het bewijs dat moslimfundamentalisme en orthodox of conservatief christendom één pot nat zijn.
Alleen al om die laatste reden kan men stellen dat Robbertson de bijbelgetrouwe christenen in zijn land, van wie hij als een van de voormannen geldt, geen dienst heeft bewezen.
En in de VS én in West-Europa wordt al langer beweerd dat ieder die uitgaat van een absolute waarheid een potentiële terrorist is. Daarbij maakt men geen verschil tussen moslims of christen. Robbertson heeft met zijn uitspraak die gedachte sterk gevoed. Alleen al daarom is het goed dat hij excuses heeft gemaakt.
Er is echter een belangrijkere reden. Ook al is het zeker waar dat Chavez sterke sympathie heeft voor de Cubaanse communist Castro, en dat hij in Venezuela een tiranniek bewind voert, dat rechtvaardigt nog geen oproep een aanslag op hem te plegen. Dat is het recht in eigen hand nemen; het is aandringen op wanorde en chaos. Paulus riep op de overheden te gehoorzamen, zowel de goeden als de kwaden, en voor hen te bidden. De apostel wist waarover hij sprak toen hij opriep de kwaden in het gebed te gedenken. De Romeinse keizers in zijn dagen gedroegen zich vaak ook tiranniek.
De oproep van Robbertson staat haaks op het woord van de Heere Jezus: „Zegent hen die u vervloeken (…) en bidt voor degenen die u geweld aandoen en u vervolgen.” Robbertsons oproep dient dan ook krachtig veroordeeld te worden.
De predikant is teruggekomen op zijn woorden. Al blijft de vraag in hoeverre vooral pragmatische argumenten de doorslag gaven.
Want het is niet voor de eerste keer dat de tv-predikant zich te buiten gaat. Ook in 1999 en in 2004 deed hij vergelijkbare uitspraken. Toen suggereerde hij dat het voordelen had om Osama bin Laden, Milosevic en Saddam Hussein te vermoorden. „Dat is goedkoop en adequaat”, aldus Robbertson.
Aan dat soort ’haatzaaiende’ oneliners moet voorgoed een eind komen. Ze zijn een predikant onwaardig en werpen een smet op zijn ambt.
Maar niet alleen ambtsdragers dienen zich te hoeden voor moordzuchtige taal, dat geldt ook kerkleden. Ook zij mogen geen haatgevoelens en moordplannen in zich omdragen of uitdragen. Niet in het openbaar en niet aan de koffietafel. Christus wil de vrede door een weg van recht en niet door opstand en geweld.
Binnen orthodox-protestantse kring is het bezit van vuurwapens en kogels zeer gering. Maar ook daar is de tong een wereld van ongerechtigheid en het woord -dus ook het moordzuchtig woord- een machtig wapen. Niet alleen messen en zwaarden kunnen doden, maar ook woorden kunnen moorden. Elke keer wanneer met ferme taal een individu of groep verwenst wordt, doen mensen hetzelfde als Robbertson: oproepen tot geweld. Dat is een christen beslist onwaardig.