Rellen voorspelbaar met computermodel
Voetbalrellen en andere opvallende gedragingen van groepen mensen zijn te voorspellen met behulp van computermodellen. Volgens universitair hoofddocent W. Jager van de Rijksuniversiteit Groningen is gedrag van relschoppende hooligans verrassend goed te vangen in dergelijke modellen.
De universiteit werkt in dit project samen met TNO in Delft. Het is de bedoeling het gedrag van grote groepen mensen te kunnen voorspellen. Dat kan het gedrag van supporters zijn, maar bijvoorbeeld ook dat van de lokale bevolking bij vredesmissies. Op termijn zou het computermodel kunnen helpen bij trainingen en simulaties voor politie- en defensiepersoneel.
„Vooral in complexe situaties kunnen de effecten van beleid en beslissingen volstrekt de andere kant op gaan”, zegt Jager. „Je moet niet afwachten tot een situatie uit de hand loopt en dan kijken hoe je de rommel opruimt. Bij dergelijke dynamische processen moet je dynamisch reageren. Een computermodel kan helpen om situaties te leren begrijpen.”
De modellen zijn nog niet gebruiksklaar. Jager: „Het maken van een ingewikkeld computermodel is vrij eenvoudig. Alleen is het resulterende gedrag dat uit zo’n model te voorschijn komt vaak moeilijk te interpreteren. De kunst is het maken van een helder, eenvoudig model. En dat is juist heel ingewikkeld.”
De sociale simulaties kunnen op veel terreinen worden toegepast: marketing, voorlichting, beleggersgedrag, politiek en veiligheid.
„We zijn nu bezig met wat je het Balkenende-effect of het Chirac-effect zou kunnen noemen”, zegt Jager. „Je kunt onderzoeken of mensen die het over één onderwerp niet eens zijn met een bepaald persoon, ook eerder geneigd zijn het met andere onderwerpen niet eens te zijn. Je zou dus kunnen nagaan in hoeverre mensen tegen de Europese grondwet stemden omdat ze het niet eens zijn met het kabinetsbeleid.”