De vier bouwbedrijven die zich moesten verantwoorden, kregen geldboetes van maximaal 100.000 euro. De twaalf verdachte (ex-)directeuren van de aannemers moeten eveneens voornamelijk geldboetes betalen.

Twee directeuren van Koop Tjuchem, onder wie de vroegere topman, kregen een werkstraf van 180 uur. Bovendien moet een van hen ook een boete van 6000 euro betalen. De bouwbazen van Heijmans, KWS en BAM kregen elk een boete van enkele duizenden euro’s. De drie aannemersbedrijven moeten 45.000 euro betalen.

Klokkenluider Ad Bos was verrast en geschokt. „Ik ben geen jurist en recht is recht, maar als er aan zo’n zaak toch drie, vier, vijf jaar gewerkt is, met zo veel mensen en zo veel energie, met zo veel invallen, dan vraag je je af of ze wel de goeie weg hebben bewandeld. Het komt slordig en redelijk amateuristisch over van justitie.”

Het teleurgestelde Tweede-Kamerlid Vos (GroenLinks), voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie, meent dat de rechtbank te lage straffen heeft opgelegd. „Ze zijn zeker laag als je ze vergelijkt met de vonnissen tegen plegers van bijstandsfraude.” De uitspraak levert volgens Vos „ook niet bepaald een signaal aan de bedrijfstak om grondig te zuiveren.”

Het Tweede-Kamerlid Depla (PvdA) acht het van belang dat het bedrijfsleven fraude niet ziet als een „bedrijfsrisico”, maar dat ondernemers door een uitspraak van de rechter „merken dat het niet deugt, dat ook witteboordencriminaliteit een persoonlijk misdrijf is.” Zijn collega Atsma (CDA) stelt dat de rechtbank rekening heeft gehouden met het optreden van de NMa. Hij wijst erop dat sprake is van een „cumulatie van boetes en straffen.”

Kamerlid Hofstra (VVD) is verbaasd over het grote verschil tussen de eisen van het openbaar ministerie en de uitspraak. Volgens minister Donner zou er een selectie worden gemaakt van de meest kansrijke zaken bij de bouwfraude, waar nagenoeg de hele bedrijfstak zich schuldig aan heeft gemaakt. Hofstra plaatst daarom vraagtekens bij het optreden van het OM.

De bedrijven zijn over het algemeen opgelucht over het „genuanceerde vonnis” dat de rechtbank heeft uitgesproken. Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, hoopt dat met de uitspraken een einde is gekomen aan de affaire.

Het OM had tegen de vier bouwbedrijven boetes geëist tot 2 miljoen euro. Voor de twaalf (ex-)directeuren van de aannemers had justitie onvoorwaardelijke celstraffen van maximaal een jaar in gedachte. Afgezien van het vooroverleg is ook een deel van de oplichtingspraktijken verjaard, stelde de rechtbank. Justitie heeft de verdachten hiervoor te laat aangepakt. De rechters hebben een deel van het vooroverleg en de oplichting niet meegenomen in de strafmaat, omdat de kartelwaakhond NMa al miljoenenboetes heeft opgelegd.

Ook sprak de rechtbank de bouwondernemingen en hun bazen op enkele punten vrij. Voor twee bouwbazen leidde dit ertoe dat zij volledig vrijuit gingen. De meeste andere bouwbazen en aannemers zijn vooral aangepakt vanwege deelname aan een criminele organisatie.

Alleen bij Koop Tjuchem en zijn directeur F. V. liet de rechtbank een aantal klachten staan. De drie rechters veroordeelden voormalig topman K., vaak genoemd als belangrijkste verdachte, uitsluitend voor omkoping. Rechtbankpresidente P. Hofmeijer-Rutten tilde wel zwaar aan dit vergrijp en legde daarom een werkstraf op. De presidente concludeerde dat K. ten onrechte als hoofdverdachte is aangemerkt.