Intelligent Design
Voor eindexamenkandidaten van het havo staan morgen aardrijkskunde en donderdag biologie op het programma. De kans is groot dat een van de examens een vraag bevat die uitgaat van de evolutietheorie. Bij biologie ging het vorig jaar om een meteorietinslag in Mexico die 65 miljoen jaar geleden een einde gemaakt zou hebben aan het leven van dinosauriërs. Twee jaar geleden bevatte het aardrijkskunde-examen een vraag over temperatuurschommelingen in het Kwartair, een tijdperk dat volgens die theorie 2,5 miljoen jaar geleden begon.Leerlingen behoren inderdaad te weten dat de meeste wetenschappers uitgaan van een model dat haaks staat op de bijbelse leer van de schepping. Ze geloven in een aarde die 4,6 miljard jaar oud is, waarop in de loop van honderden miljoenen jaren het leven ontstond. Ook leerlingen van reformatorische scholen moeten die theorie tot zich nemen, zoals ze ook dienen te weten wie Mohammed is. Echter, waar het eindexamen maatschappijleer niet uit zal gaan van de exclusiviteit van de koran, wordt in het eindexamen biologie en aardrijkskunde de evolutietheorie als een vanzelfsprekend verklaringsmodel gepresenteerd voor het ontstaan van de aarde en het leven.
Daarom is het moedig van onderwijsminister Van der Hoeven dat ze een debat wil over Intelligent Design. In plaats van de theorie van Darwin, die veronderstelde dat toevallige mutaties en natuurlijke selectie geleid hebben tot steeds hogere levensvormen, stellen aanhangers van Intelligent Design dat juist die toevalligheid een zwakke schakel in de theorie is en dat er tal van argumenten zijn die wijzen op het intelligent ontwerp van een programmeur. Of God de Schepper is, zoals de Bijbel dat leert, of een andere drijvende kracht, laten ze in het midden, omdat dat wetenschappelijk niet te onderzoeken valt. Een paar maanden geleden al heeft Van der Hoeven een „interessant” gesprek gehad met nanotechnoloog prof. Dekker, een fervent verdediger van deze theorie.
Twee gesprekspartners die de minister op het oog had voor het debat hebben inmiddels via de media de minister een blauwtje laten lopen. De topwetenschappers Borst en Plasterk vinden het hun eer te na om zelfs maar over zo’n theorie te willen discussiëren. Feitelijk geven deze atheïsten daarmee, om met Dekker te spreken, hun geloofsbelijdenis af: voor hun wetenschappelijke visie zijn weliswaar allerlei sterke argumenten, maar ze staan niet open voor een gesprek over de gaten in hun theorie - die dichten ze met hun geloof.
Ook politiek krijgt Van der Hoeven zware kritiek te verduren. Daarmee gaan Nederlandse politici voorbij aan het gegeven dat in de Verenigde Staten meer dan de helft van de inwoners in een schepping gelooft zoals het bijbelboek Genesis die beschrijft. Ook is Dekker bepaald geen pseudo-wetenschapper: begin vorig jaar is hij beloond met de Nederlandse Nobelprijs, de Spinozapremie. Het is dan ook een verdienste dat hij zwakke plekken in de evolutietheorie aantoont. Ook al moeten we Intelligent Design niet meteen verwarren met de bijbelse scheppingsleer, toch is er alle reden om ook in het openbaar onderwijs een serieuze plek in te ruimen voor andere theorieën dan die van Darwin.