In een brief aan de Tweede Kamer maakte Brinkhorst dinsdag duidelijk dat hij een fors financieel probleem heeft. De kosten van een overheidsregeling om het gebruik van duurzame elektriciteit te stimuleren, lopen uit de hand. Over de periode 2003 tot 2005 is inmiddels sprake van een tegenvaller van 174 miljoen euro, die nog verder kan oplopen.

Om het financiële gat te dichten, wil Brinkhorst de heffing die huishoudens voor de regeling betalen, bijna verdubbelen. Het zogeheten aansluittarief bedraagt nu 52 euro. Dat zou volgend jaar 56 euro worden, maar Brinkhorst wil er 100 euro van maken. Het kabinet zal nog bekijken of en hoe dat koopkrachtverlies wordt gecompenseerd, zo schrijft de bewindsman aan de Tweede Kamer.

Om nieuwe kostenoverschrijdingen te voorkomen, wil Brinkhorst de bevoegdheid krijgen om voor de zogeheten MEP-regeling (Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie) jaarlijks een subsidieplafond vast te stellen. Bovendien heeft de minister besloten de subsidiebedragen in de categorieën zuivere biomassa en wind op zee tijdelijk op nul te zetten.

Brinkhorst betoogt dat zijn ingrijpen onder meer noodzakelijk wordt gemaakt door het succes van de MEP-regeling. Volgens die regeling moet het aandeel duurzame elektriciteit in 2010 in totaal 9 procent bedragen. Dat doel wordt makkelijk gehaald. Sinds eind 2003 is het aandeel al gestegen van 3,3 naar circa 6 procent. Daardoor zijn echter de kosten veel hoger dan aanvankelijk was geraamd.

Milieuorganisatie Greenpeace en de brancheorganisatie Duurzame Energie-Koepel spuwen vuur over het tijdelijk stopzetten van de subsidies. „Een beleid dat begint te bloeien, snijd je af terwijl het nog maar de vraag is of het ooit weer opkomt”, zegt een woordvoerster van Greenpeace. Brinkhorst zou er juist op moeten inzetten de doelstelling van 9 procent te verdubbelen, omdat deze al aan de lage kant is.

Volgens beide organisaties worden investeerders in projecten voor duurzame energie op deze manier kopschuw gemaakt. „Komende jaren worden er geen investeringen meer gedaan. Bedrijven in deze sector komen hierdoor in de problemen. De overheid voert een zeer inconsistent beleid en dat is funest voor een gezond investeringsklimaat”, aldus voorzitter T. Bokhoven van de DE-Koepel.

De grootste Nederlandse producent van groene stroom, Essent, ziet ook niets in de opstelling die minister Brinkhorst kiest. Een woordvoerder beschuldigt de bewindsman van onbetrouwbaarheid. Investeren in groene stroom wordt volgens hem op deze manier praktisch onmogelijk gemaakt.

Dat laatste vindt ook PvdA-kamerlid Samson. „Met dit zwalkende beleid jaag je investeerders weg”, luidt zijn oordeel.