Nederland en de Koningin, de Koningin en Nederland kunnen terugzien op een geslaagde jubileumviering. Ging de inhuldiging van koningin Beatrix in Amsterdam destijds gepaard met forse vechtpartijen, nu verliep alles tamelijk vreedzaam. Weliswaar waren er zo’n zestig arrestanten in Amsterdam en veertig in Den Haag, maar op de honderdduizenden mensen die daar Koninginnedag vierden, valt dat alleszins mee. Gezien de overvloedige drankconsumptie kon het erger.In haar toespraak zaterdagmiddag plaatste koningin Beatrix haar jubileum in het teken van de dankbaarheid. Daarbij dacht zij aan alle mensen die het haar mogelijk gemaakt hadden haar werk te doen. Hopelijk is er ook sprake van dankbaarheid tegenover God, Die haar de kracht gaf dit hoge ambt te vervullen.

Ongetwijfeld zal zij op momenten als deze prins Claus missen. Het koninklijk ambt brengt altijd al een bepaalde eenzaamheid met zich mee. Voor iemand die als weduwe of weduwnaar door het leven moet gaan, telt dat dubbel. Claus fungeerde voor haar als ”sparringpartner”, zoals dat tegenwoordig heet, als klankbord. Dat is nu weggevallen.

De afgelopen 25 jaar is Beatrix er in geslaagd de waardigheid van haar hoge ambt op allerlei manier gestalte te geven. Anders dan haar moeder liet zij zich majesteit noemen. Dat wordt in deze tijd niet door iedereen op prijs gesteld. Vandaar dat in een recente enquête 70 procent van de ondervraagden haar afstandelijk en formeel noemde. Toch bestaat ook het moderne koningschap bij de gratie van het bijzondere. Er moet een bepaald aureool omheen hangen.

Nieuwkomer Máxima geldt thans als het meest populaire lid van het Koninklijk Huis. Meer dan 90 procent vindt haar sympathiek. Volgens de overgrote meerderheid staat zij ook dicht bij het volk. Ongetwijfeld zal van die populariteit het een en ander afstralen op haar echtgenoot. Het zou echter ongelukkig zijn wanneer Willem-Alexander wat dat betreft erg in de schaduw van zijn vrouw zou moeten staan. Dat hebben we in Groot-Brittannië gezien in de relatie tussen kroonprins Charles en zijn populaire eerste vrouw Diana.

Iets meer dan de helft van de bevolking vindt dat prins Willem-Alexander over vijf jaar zijn moeder moet opvolgen. Bij leven en welzijn is Beatrix dan 72. Een gepaste leeftijd om terug te treden. Zij is dan al een jaar ouder dan haar moeder toen die afstand deed van de troon.

Onmiskenbaar fungeert de monarchie als bindmiddel in onze samenleving. „U laat zien dat het mogelijk is boven de partijen te staan en tegelijkertijd tussen de mensen”, zo sprak premier Balkenende zaterdag de jubilerende Koningin toe in een bijzondere verenigde vergadering van de beide Kamers van de Staten-Generaal.

Juist nu alom bezorgdheid wordt uitgesproken over het verlies aan sociale cohesie in onze maatschappij, is het van belang zuinig te zijn op datgene wat ons nog bindt. Uiteraard is het daarbij niet om het even op grond waarvan die binding totstandkomt. Als geconcludeerd wordt dat zowel het Oranjehuis als het Oranjegevoel tijdens interlandvoetbalwedstrijden het wijgevoel in onze maatschappij in hoge mate stimuleert, dan is er voor ons wel een duidelijk verschil in waarde tussen het een en het ander.

Ook al is er in de koninklijke familie qua godsdienst en levenswandel veel dat ons moet bedroeven, het Oranjehuis belichaamt toch een traditie die ons dierbaar is.

In vrijwel alle kerken van reformatorische signatuur zal zondag stilgestaan zijn bij het regeringsjubileum

en zal koningin Beatrix in het gebed zijn opgedragen. Van harte willen wij ons daarbij aansluiten en haar Gods zegen toewensen op haar verdere levensweg.