”Frits Philips 100”
Auteur: Guus Bekooy
Uitgeverij: Aprilis, Zaltbommel, 2005
ISBN 90 5994 084 9
Pagina’s: 168
Prijs: € 19,50. Eindhoven vierde afgelopen zaterdag uitbundig de honderdste verjaardag van Frits Philips. Het eeuwfeest zette oud-Philips-communicatiestrateeg Guus Bekooy aan tot het vervaardigen van een beeldbiografie van deze populairste Philips-voorman, die zijn gezin structureel verkoos boven zijn baan. Een jongetje vroeg Frits Philips onlangs hoe hij zo oud was geworden. „Niet te hard werken”, luidde zijn antwoord.

Fredrik Jacques Philips komt op 16 april 1905 in Eindhoven ter wereld. Hij is de enige zoon van Anton Philips, die in 1891 samen met zijn broer Gerard de basis legt voor een kleinschalige gloeilampenfabriek. Het bedrijfje zal uitgroeien tot een elektronicaconcern van wereldformaat.

In het ouderlijk huis van Frits Philips heerst geen gelovige sfeer. De Philipsen, van Duits-Joodse komaf, staan bekend als kerkelijke vrijbuiters en vader Anton verschilt regelmatig van mening met de rooms-katholieke geestelijkheid.

Vanaf het moment dat Frits Philips op 18-jarige leeftijd wordt meegestuurd met een jongenskamp van de Nederlands Christelijke Studentenvereniging (NCSV), neemt religie echter een belangrijke plaats in zijn leven in. Samen met zijn vrouw, de Haagse Sylvia van Lennep (die in 1992 overlijdt), hanteert hij de Bijbel als leidraad om antwoorden te zoeken op de vraagtekens van het leven. Zo houdt het gezin (vier meisjes, drie jongens) op zondag een kleine ’dienst’, die bestaat uit het lezen van een bijbelverhaal, gebed en het zingen van kerkelijke liederen.

Afstand
Al op jonge leeftijd blijkt Frits Philips erg geïnteresseerd in de mechanische toepassing van techniek, wat zich uit in een voorliefde voor elk voertuig dat met een motor in beweging wordt gezet. In 1923 start hij een opleiding werktuigbouwkunde aan de Technische Hogeschool in Delft, waarna hij in 1930 in dienst treedt bij het familiebedrijf. Aanvankelijk als ingenieur, maar Frits Philips schopt het al snel tot bedrijfsleider van de Philite-fabriek in het Eindhovense stadsdeel Strijp. Al kan een zekere kundigheid de Philips-telg niet worden ontzegd, het is vooral zijn achternaam die deuren opent.

In 1961 krijgt Frits Philips het roer van de complete multinational in handen. De manier waarop hij het concern bestuurt, wijkt af van de leiderschapsstijl van zijn vader en oom. Frits Philips is zachter en vriendelijker. Met name door zijn aandacht voor de sociale situatie van werknemers oogst hij waardering.

Critici noemen zijn leiding echter te soft. Hij mist volgens hen de doortastendheid en het zakelijk inzicht van zijn vader. De prioriteiten van Frits Philips liggen ook zichtbaar elders dan die van zijn vader Anton. De tas die na een werkdag mee huiswaarts keert, is telkens dun gevuld. Familie komt bij hem op de eerste plaats, getuigen ook de vele foto’s van familie-uitjes in het boek.

In 1979 stapt Frits Philips uit het bedrijf en trekt hij zich terug op zijn landgoed ”De Wielewaal” in Eindhoven. Al volgt hij het reilen en zeilen van ’zijn’ onderneming wel -zo aanschouwt hij met pijn in het hart de harde saneringen in de jaren negentig-, hij prijst zich gelukkig dat het niet zijn opdracht is het Philips-schip veilige havens binnen te loodsen.