Voer uit snelkookpan geeft betere varkens
VEGHEL - De boerencoöperatie Cehave Landbouwbelang heeft vorig jaar goed geboerd. De grote veevoerproducent die 15 tot 16 procent van de Nederlandse markt in handen heeft -met een sterke nadruk op het zuiden- wil graag verder groeien, „maar alleen als dat kan door rendabele bedrijven over te nemen.” De nieuwe voersoort Air Line is een doorslaand succes. Afnemers staan in de rij.plattekst rafelen (u20,1,0(Cehave Landbouwbelang presenteerde woensdagmiddag de jaarcijfers over 2004. Het bedrijf ontstond in 2000 uit de fusie van de coöperaties Cehave in Veghel en Landbouwbelang in Roermond. Kort nadien bleek dat het samengaan de afnemers geen windeieren legde. De leden, boeren die voor minimaal 2500 euro per jaar (limiet 2004) voer afnemen, krijgen sindsdien elk kwartaal een prijscorrectie uitbetaald over de eerder tegen marktprijs geleverde tonnen.
Was dat in 2002 nog 2 tot 2,5 euro per 1000 kilo, in 2004 liep het douceurtje op tot 4,5 en 5 euro per ton. Ook over het eerste kwartaal 2005 krijgen de leden 5 euro per afgenomen ton retour op hun bankrekening, zo maakte topman C. Sijssens woensdag bekend. „De financiële risico’s zijn onder controle, de vermogenspositie van Cehave Landbouwbelang Voeders is sterk en de resultaten zijn goed.”
De coöperatie, met als kernactiviteit de productie van mengvoeders, liet mooie cijfers zien. De netto-omzet daalde jarenlang, maar klom in 2004, ondanks een krimpende veestapel, weer licht tot 737 miljoen euro. Het nettoresultaat groeide van 6,9 tot 7,9 miljoen euro. Het totaal van de uitgekeerde prijscorrecties aan de leden beliep 6,8 miljoen euro over heel 2004. Met een afzet van 11,5 miljoen ton voer is het landelijk marktaandeel 15 tot 16 procent. „In ons kerngebied Zeeland, Brabant en Limburg is dat percentage 30 tot 35, voor rundveevoeders zelfs 70.”
Begin dit jaar breidde Cehave Landbouwbelang zijn activiteiten uit met een meerderheidsbelang in het Belgische bedrijf Vitamex, dat ingrediënten voor veevoer maakt. Het was de eerste overname in vijf jaar, afgerekend uit eigen middelen. Vitamex is succesvol met Aromabiotic, een product op basis van vetzuren. Het is een alternatief voor de antibiotica die op dit moment nog als groeibevorderaar worden gebruikt in diervoeder. Vanaf 1 januari 2006 zijn die verboden.
Cehave Landbouwbelang wil graag meer overnames doen, maar alleen rendabele bedrijven komen in aanmerking en niet te veel tegelijk. „Na Vitamex zou het leuk zijn als we dit jaar nog één acquisitie zouden kunnen doen”, aldus Sijssens. Recent sprak zijn bedrijf met drie firma’s in binnen- en buitenland, echter zonder resultaat. Het bedrijf is behalve in België actief in Polen. Via Vitamex is het present in Hongarije, Oekraïne en in drie provincies van China. „Daar zijn we de grootste westerse producent van diervoeder.”
Cehave Landbouwbelang steekt jaarlijks tussen de 3,5 en de 4,5 miljoen euro in onderzoek en ontwikkeling, zegt Sijssens. Een vinding van eind 2003 is Air Line, een revolutionair voer, in de terminologie van het bedrijf. Vooralsnog is het ontwikkeld voor de varkenssector. Het belangrijkste kenmerk van Air Line is „het luchtige karakter.”
Door een nieuw proces van bereiding -bij hogere temperaturen en onder hogere druk dan bij normaal mengvoer- ontstaat „door een plof” voer met een lager soortelijk gewicht. „Air Line wordt in feite gekookt in een supergrote snelkookpan, de Universal Pallet Cooker. Het voer lost sneller op in de varkensmaag, er vormt zich daarin een homogene brij. Maagsappen zorgen dan voor een snelle zuurgraaddaling en een optimale voorvertering”, aldus A. Hectors, lid van de hoofddirectie.
Schadelijke bacteriën krijgen minder kans zich te ontwikkelen en door de betere voorvertering verloopt ook het opnameproces na de maag beduidend beter. „Darmen zijn het grootste weerstandsorgaan van een varken. Als die gezond blijven, is het hele varken gezonder.” Een hogere melkgift van de zeug, betere groei, lagere voerinname, minder uitval en minder medicijngebruik zijn de bewezen positieve gevolgen van Air Line.
Naast de drie bestaande soorten Air Line -Lacto voor zogende zeugen, Start en Big voor biggen- denkt Cehave Landbouwbelang in de toekomst ook varianten voor rund- en pluimvee op de markt te kunnen brengen, al zal dat door de lange ontwikkelingstijd niet een-twee-drie gebeuren.
De eerste installatie die het gepatenteerde Air Line-voer maakt, staat in het Limburgse Maasbracht en produceerde gedurende heel 2004. Recent ging in Veghel een tweede in bedrijf, een derde komt eraan, eveneens in Veghel. Eventuele productielijnen onder licentie elders in het land sluit Sijssens niet uit. „Want rijden met veevoer over grote afstanden is niet zinvol, dat kan financieel niet uit.”
Het voer blijkt ook goed voor een reductie van de uitstoot van ammoniak, al kan het bedrijf nog geen percentages noemen. Al kost het voer per 100 kilo 0,75 euro meer, toch is de boer per saldo voordeliger uit, rekent Hectors voor. „Het saldo per dier is beter. Air Line Lacto zorgt voor 30 euro rendement extra per zeugenplaats per worp. Het rendement van de toom biggen ligt door hogere vitaliteit en veel minder uitval zo’n 18 euro hoger dan normaal. In de mesterij levert elke big die van een Air Line-zeug komt nog eens 8 euro meer op.”
De verwachtingen zijn hooggespannen, al is het alternatieve voer ook weer niet de oplossing voor alle gezondheidsproblemen. „Het is geen haarlemmerolie.”