”Kale Carlos keert terug”
Auteur: Corien Oranje
Uitgeverij: Callenbach, Kampen, 2004
ISBN 90 266 1262 1
Pagina’s: 136
Prijs: € 9,50; vanaf 11 jaar; Titel: ”De vuurjuffer”
Auteur: Adri Burghout
Uitgeverij: Den Hertog, Houten, 2004
ISBN 90 331 1846 7
Pagina’s: 118
Prijs: € 7,90; vanaf 12 jaar;

Titel: ”Nachthaviken”
Auteur: Adri Burghout
Uitgeverij: Den Hertog, Houten, 2004
ISBN 90 331 1847 5
Pagina’s: 124
Prijs: € 7,90; vanaf 10 jaar.

Het verhaal ”Kale Carlos keert terug”, deel vijf in de reeks van de misdaadmonsters, werkt door Corien Oranjes speelse humor nogal eens op de lachspieren. Minder humoristisch maar wel erg spannend zijn twee boeken van Adri Burghout: ”De vuurjuffer” en ”Nachthaviken”.

De trouwe lezers van de Top-Secret-serie van Corien Oranje zullen de naam direct herkennen: Carlos was een van de misdadigers uit ”Operatie ondergronds” die via een tunnel schilderijen wilden stelen uit een kasteelmuseum, maar daarin belemmerd werden door hoofdpersoon Nathan en zijn vrienden en vriendinnen. Maar Carlos blijkt hardleers te zijn, zo merken we uit het nieuwe verhaal. Hij weet uit de gevangenis te ontsnappen met het voornemen zijn snode plannen alsnog uit te voeren, nu in z’n eentje.

Ook dit keer wordt hij door Nathan en de zijnen dwarsgezeten, al weet Carlos zich onherkenbaar te laten maken, met verlies van zijn geliefde knevel. Dat sieraad blijft in het verhaal een belangrijke rol vervullen. Bovendien rekent hij ook niet op de slimheid en vastberaden speurzin en vooral de scherpe neus van Nathans hond Jaro.

Midden op de dag weet Carlos met een afstandsbediening het brandalarm van het museum in te schakelen. Het pand wordt ontruimd, en verkleed als brandweerman weet hij het kasteel onopvallend tussen echte collega’s binnen te dringen. Daar gaat hij maatregelen treffen voor zijn nachtelijke inbraak.

Maar Carlos weet niet dat Nathan en Arco op precies datzelfde moment in opdracht van meester Hakker in de kelder van het gebouw zitten te kijken naar een film over kikkers en andere reptielen (met het oog op de aanstaande Cito-toets). Zij hebben daardoor niets gemerkt van het brandalarm. Sterker nog, het stelt hen onverwacht in de gelegenheid naar de torenkamer te klimmen, van waaruit ze -hoe komt het zo uit- zien hoe Carlos zich van zijn gestolen brandweerkledij ontdoet. En zoiets wekt, vanzelfsprekend, het wantrouwen van de jongelui.

Kort en goed, Carlos ziet zijn plannen opnieuw in duigen vallen dankzij de misdaadmonsters, hun hond en een angstaanjagende opgezette tyrannosaurus. En mede door toedoen van een groepje boze maar enthousiaste ouden van dagen wordt hij op de vlucht gearresteerd en, zoals het behoort, overgeleverd aan de politie. Die hem met dank aan de misdaadmonsters in ontvangst neemt.

De samenvatting maakt duidelijk dat het hier weer om een heel spannende aflevering van de serie gaat. Het verhaal werkt door Oranjes speelse humor nogal eens op de lachspieren.

Helikopter
Minder humoristisch maar wel heel spannend zijn ”De vuurjuffer” en ”Nachthaviken” van Adri Burghout, door hemzelf op verdienstelijke wijze van illustraties voorzien. Burghout kan niet alleen boeiend schrijven en tekenen, maar heeft ook veel verstand van de luchtvaart, zoals uit beide boeken duidelijk blijkt. Al mocht hij voor mij en andere luchtvaartonbenullen wel wat meer toelichtende noten toevoegen.

In ieder geval is het duidelijk dat het gaat om vliegtuigen waar misdadigers het om de een of andere reden op gemunt hebben.

Burghouts onderwerpen zijn niet alleen technisch, ook zijn taal en stijl zijn dat in zekere mate. Ik bedoel daar niets misprijzends mee. Zijn woordgebruik is onopgesmukt en zuinig. Dat element kan duidelijk de spanning verhogen. Soms heeft dat technische tintje bezwaren, zoals hierna zal blijken.

Een vuurjuffer is een soort libel, een waterjuffer, die zich met een beetje fantasie net zo gedraagt als een helikopter. Het verhaal gaat over een geroofde helikopter. Rob ontdekt het toestel op een helling van de Zuid-Duitse berg Allgäu, als hij met een ”gleitschirm” een afdaling maakt. Het is vooral pa, de ikfiguur, die zich voor die geheimzinnig aandoende heli interesseert. Bij zijn wandeltochten met zijn nogal uitgebreide familie ontdekt hij steeds meer raadselachtige zaken rond het toestel. Totdat ze uiteindelijk de helikopter zelf vinden, overgeschilderd als politiehelikopter. Dan komen pa en Rob en de anderen erachter wat de opzet van de misdadigers is: een of andere terroristische aanslag in München.

Burghout toont zich niet alleen dol op helikopters, maar evenzeer op de bergen, die hij, wat de Allgäu betreft, vermoedelijk uit eigen vakantie-ervaringen kent. Met duidelijk genoegen zijn wandel- en klimroutes zo gedetailleerd weergegeven dat je ze met het boek in de hand precies zou kunnen volgen. Ik zou zeggen, zet er dan een kaartje bij, of maak de beschrijving minder gedetailleerd. Zodat we ook verhaaltechnisch gezien met heel wat minder familieleden hadden kunnen volstaan. Het verhaal wordt door die dingen onnodig ingewikkeld.

Vliegtuigspotters
In ”Nachthaviken” blijkt een stel spionnen hevig geïnteresseerd in de geheimen van een squadron F-117’s. Omdat hun camper telkens weer in de buurt van die Amerikaanse toestellen geparkeerd staat, valt hij op bij Henk en Erik, twee jeugdige vliegtuigspotters. Wat doet die camper daar voor geheimzinnigs? De twee jongens komen erachter dat de belangstelling van de vier campertoeristen wel erg ver gaat. Maar als hun eigen belangstelling van de weeromstuit ook nogal ver gaat -verder dan de spionnen lief blijkt te zijn- worden ze gekidnapt en naar België afgevoerd.

Gelukkig net voor de ogen van evangelist Van den Berge en zijn zoon. Die zetten de achtervolging in en zien dat de jongens worden opgesloten in een villa in de buurt van Antwerpen. Daar slaat de bliksem in.

Net op tijd kunnen Van den Berge en zijn zoon de jongens redden. „Tot ziens, jongen”, zegt hij tegen Erik, „ik hoop dat je mag ervaren dat de Heere ook jou gespaard heeft… uit genade.”

Bekering
Die woorden laten Erik niet meer met rust. Het boek eindigt met een bezoek dat Erik aan de evangelist brengt om over diens boodschap te praten. Die bekering, hoe goed ook door de schrijver bedoeld, hangt voor mijn gevoel echter een beetje los aan het verhaal.

Bovendien, oplettende lezertjes die het verhaal met spanning gevolgd hebben zullen zich afvragen: wat gebeurt er nu verder met die spionnen, wat gebeurt er met die gestolen wetenschap? Niets dus. En misschien vragen ze zich ook met mij af waarom die Belgische politieagenten zich zo onnozel koffieleutend gedragen, alsof er op 20 meter afstand geen uitslaande brand woedt? Ook dat zijn, technisch gezien, een paar breukjes.