Nederland doet zelden schep bovenop EU-regels, zeggen ambtenaren
Nederland is maar zelden strenger dan de Europese Unie vraagt, constateren ambtenaren. Het kabinet gaat er prat op van onnodig strenge regels bovenop de Europese voorschriften af te willen, maar daar valt volgens adviseurs van de Tweede Kamer weinig te winnen. De ambtenaren waarschuwen dat kabinetsplannen voor een strenger asielbeleid en mildere regels voor boeren niet kansrijk zijn.
„Nationale koppen komen weinig voor”, stellen ambtenaren in een vertrouwelijk rapport voor Kamerleden. De Nederlandse uitwerking van Europese regels verschilt soms wel van die in andere EU-landen, maar dat betekent niet dat ze per se verder gaan dan afgesproken. Vaak is er niet meer veranderd dan dat ze op Nederland zijn toegesneden.
De adviseurs van de Kamer zijn net als veel andere deskundigen sceptisch over de kansen voor de asielplannen van het kabinet. Dat wil bestaande asielregels buiten werking stellen met het afkondigen van een asielcrisis om op die wijze snel strenge maatregelen te kunnen nemen. Maar „grote delen” daarvan vloeien voort uit Europese en andere internationale afspraken en daaraan blijft Nederland gewoon gebonden, waarschuwen de ambtenaren.
Op het gebied van landbouw zien de EU-adviseurs ook weinig reden tot optimisme. In de aankomende evaluatie van de mestregelgeving zien zij wel een „kleine opening”, maar het is niet duidelijk of de gehoopte versoepeling van de norm tot de mogelijkheden behoort. Een nieuwe uitzonderingspositie (derogatie) voor Nederland „lijkt moeilijker”, ook omdat de lidstaten daarmee moeten instemmen.
Versoepeling van de natuurbeschermingsregels zien de ambtenaren evenmin gebeuren. Het zal zelfs eerder strenger worden met de invoering van de nieuwe natuurherstelwet. Vissers hoeven er niet op te rekenen dat pulsvisserij snel weer mogelijk wordt. Het thema staat in Brussel eenvoudigweg niet op de agenda.
Ook het streven om minder te betalen aan de EU is niet erg kansrijk, schatten de ambtenaren in. Nederland heeft nog meer wensen voor de EU-begroting. Die bijten elkaar soms en kunnen sowieso niet allemaal worden binnengehaald. Het incasseren van het volledige bedrag dat Nederland uit het coronaherstelfonds verwacht is ook „onzeker”. Het kabinet lijkt niet aan sommige voorwaarden te voldoen, en dat kan de EU op de uitkering in mindering brengen.
Als Nederland weer veel kritischer gaat kijken naar het toelaten van nieuwe EU-lidstaten, dreigt het alleen te komen te staan, klinkt het verder.