Als de CU-fractie kiest voor het nieuwe systeem, is er geen meerderheid meer voor handhaving van het bestaande, waarbij mensen zich vrijwillig melden.

Woensdagmiddag zouden de voorstanders van het nieuwe Actief Donor Registratiesysteem (ADR) in het geheim bijeenkomen om de klokken gelijk te zetten. PvdA, D66, SP, GroenLinks en LPF zijn al langer voorstander van een systeem waarbij iedereen in principe donor is, tenzij hij aangeeft dat niet te willen zijn. De Tweede Kamer debatteert donderdagover orgaandonatie.

De ChristenUnie was voorafgaand aan een commissievergadering over orgaandonatie, die eind januari werd gehouden, ook voor een ADR. CU-kamerlid Huizinga stelde wel voorwaarden, onder meer dat analfabeten en wilsonbekwamen nooit tegen hun wil als donor geregistreerd zullen zijn. Tijdens dat debat kwam die zekerheid er niet. Daarop verklaarde Huizinga dat haar fractie vrijwel zeker het ADR niet zou steunen.

De fractie doet nu een nieuwe poging om met de voorstanders van het ADR op één lijn te komen. Aanleiding voor het overleg is een brief van de artsenorganisatie KNMG. Die heeft voorstellen gedaan om de nadelen van het ADR te ondervangen. Zo moeten gemeenteambtenaren aan burgers als ze op het gemeentehuis komen om hun identiteitsbewijs te vernieuwen, de keuze die ze hebben gemaakt, voorlezen. Indien gewenst kunnen burgers hun keuze op dat moment wijzigen.

De fracties die woensdagmiddag overlegden, hebben samen precies de helft van het aantal kamerzetels. De verwachting is dat het onafhankelijke kamerlid Lazrak (ex-SP) hen aan een meerderheid zal helpen.

CDA, VVD en SGP zijn voor handhaving van het huidige systeem, waarbij mensen zich vrijwillig melden als donor. Degenen die niets van zich laten horen, laten de beslissing over aan hun nabestaanden. Het overgrote deel van de bevolking kiest die laatste optie.

Minister Hoogervorst van Volksgezondheid was eerst ook voorstander van het ADR, maar de bewindsman heeft zich laten overtuigen door het argument dat een nieuw systeem per saldo niet meer donoren zal opleveren. Ook de gedachte die uit het ADR spreekt, namelijk dat de staat na iemands overlijden recht heeft op het lichaam van betrokkene, spreekt hem als liberaal niet aan.

Ook binnen de VVD-fractie waren aanvankelijk enkele kamerleden voor een nieuw donorregistratiesysteem, maar tijdens een van de laatste fractievergaderingen is besloten er geen vrije kwestie van te maken. De gehele fractie legt zich neer bij het plan van Hoogervorst om het huidige systeem te handhaven.

De liberalen vinden wel dat er impulsen moeten komen om extra donoren te werven. Zo zou de VVD graag zien dat er in het najaar een grote televisieactie komt. Ook minister Hoogervorst voelt daar wel veel voor.

CDA en VVD vinden dat er in de komende vier jaar 20 procent meer donoren moeten komen. Daarom komen CDA en VVD morgen met een motie om de burgerlijke gemeente daarbij in te schakelen. Bij verlenging van identiteitsbewijzen moeten gemeenteambtenaren aan burgers vragen of ze alsnog donor willen worden.