Israël en de NAVO
Israël zoekt nauwere banden met de NAVO. Dat bleek bij het bezoek van secretaris-generaal De Hoop Scheffer aan Israël. Het joodse streven valt op, omdat Israël -net als enkele andere landen, zoals Egypte- reeds de status heeft van belangrijke niet-NAVO-bondgenoot.Het gaat de regering in Jeruzalem bij haar wens tot een inniger relatie om de strijd tegen terrorisme en het voorkomen van verspreiding van massavernietigingswapens. Er is niet veel fantasie voor nodig om bij terrorisme te denken aan de islamitische verzetsbeweging Hamas en de Palestijnse bevrijdingsorganisatie Fatah. Hoewel er in de regio veel meer agressie bestaat tegen de joodse aanwezigheid.
Weliswaar heeft Abbas, de voorzitter van de Palestijnse Autoriteit, in een interview in Der Spiegel gezegd dat hij op korte termijn een overeenkomst zal sluiten met Hamas en Fatah. De president zegt niet te zullen toestaan dat er illegale wapens aan te pas komen. De diverse groepen moeten hun wapentuig inleveren. Maar het valt niet mee om strijdbare Arabieren in een ogenblik te transformeren in vredelievende buren. Vanuit die optiek lijkt het joodse zoeken naar steun bij de NAVO enigszins begrijpelijk.
Toch is daarmee niet alles gezegd. Abbas heeft in het vraaggesprek uiteengezet dat het door Israël -vanuit de visie van de Palestijnen- bezette Oost-Jeruzalem onderdeel van de Palestijnse Autoriteit zal moeten worden. Daar blijft de gedachte achter zitten dat Jeruzalem in de toekomst hoofdstad moet zijn van de onafhankelijke staat Palestina. Het is de vraag of Israël door nauwere banden met de NAVO niet het risico loopt iets prijs te moeten geven van de vele jaren gehandhaafde zelfstandigheid.
De buitenlandse druk op Israël neemt toe. President Bush keurde in april vorig jaar het plan van Sharon goed om zich terug te trekken uit de Gazastrook. Maar Bush steunde toen de premier in diens voornemen om nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever te handhaven. Een paar dagen geleden riep Bush in Brussel Israël echter op een punt te zetten achter het nederzettingenbeleid in de Palestijnse gebieden. Als Jeruzalem de banden met de NAVO wil aanhalen, lijkt het erop dat Sharon zich daarbij neerlegt.
De relatie tussen de NAVO en Bush bereikte door de inval in Irak in 2003 een dieptepunt. Maar die kou raakt uit de lucht. Als Israël een inniger band wil met de NAVO, haalt het tevens de relatie met Bush aan.
Sharon heeft trouwens te maken met ernstig binnenlands verzet. De raad van rabbi’s uit Gaza, Samaria en Judea gaf twee weken geleden een verklaring uit dat het besluit van de regering om de Gazastrook te ontruimen tegen de thora ingaat. En Israëlische rabbijnen vergeleken gisteren de voorgenomen evacuatie uit de Gazastrook en de Westoever met de holocaust. De joodse kolonisten zouden wel eens in opstand kunnen komen als de regering hen dwingt om te verhuizen. Zoals ze zich in de Tweede Wereldoorlog in het getto van Warschau tegen de nazi’s keerden. De rabbijnse vergelijking gaat mank. Maar de binnenlandse oppositie tegen Sharon groeit.
Is er inmiddels niet meer aan de hand? Het is niet zo gek dat Israël steun zoekt tegen geweld van terroristen. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Silvan Shalom, heeft echter nog iets anders gezegd. Hij verklaarde in zijn gesprek met De Hoop Scheffer hulp te zoeken om verspreiding van massavernietigingswapens te voorkomen. Terwijl slechts een paar dagen eerder de commandant van de Israëlische luchtmacht, generaal-majoor Eliezer Shakedi, journalisten heeft verteld dat Israël erop voorbereid is om nucleaire voorzieningen in Iran te bombarderen. Iran zegt dat het om vreedzame toepassingen gaat, maar Israël en de Verenigde Staten denken dat het land kernwapens ontwikkelt.