Vooral het aantal productielocaties van heroïne steeg, van 2 in 2022 naar 10 in 2023. Ook nam het aantal ontdekte plekken waar synthetische drugs, zoals MDMA, amfetamine en methamfetamine, werden gemaakt aanzienlijk toe van 83 in 2022 naar 125 in 2023. Hierbij zag de politie vooral een toename van productielocaties voor MDMA (van 15 naar 32) en methamfetamine (van 15 naar 29). Het aantal ontmantelde cocaïnelabs bleef vrijwel gelijk. De meeste locaties trof de politie aan in de provincies Zuid-Holland (40) en Noord-Brabant (35).

„We hebben sterke aanwijzingen om aan te nemen dat de vraag toeneemt”, zegt Woelders. „Dat zien we bijvoorbeeld aan de wereldwijde inbeslagnames van (synthetische) drugs die te relateren zijn aan Nederland.” Ook kwamen er meer meldingen over drugslabs binnen bij Meld Misdaad Anoniem, van 246 meldingen in 2022 tot 330 in 2023. Dit heeft volgens de politie mogelijk ook geleid tot de vondst van meer productielocaties.

De politie benadrukt het belang voor de opsporing van drugslabs dat mensen signalen ervan herkennen. Verloederde panden, verdachte activiteiten of onverklaarbare luxe kunnen hierop wijzen. Productielocaties voor drugs vormen een gevaar voor de omgeving, onder meer door het risico op brand en ontploffing. Ze trekken bovendien criminelen aan. Het afval is zeer schadelijk voor het milieu en de volksgezondheid, zegt de politie.

Productielocaties

In Rotterdam rolde de politie vorig jaar bijna drie keer zoveel labs op als in het jaar ervoor. In 2023 ging het om 28, tegen 10 in 2022. In de hele provincie Zuid-Holland werden er 40 opgerold, van alle provincies het hoogste aantal. Het ging om labs voor heroïne, cocaïne en synthetische drugs zoals MDMA, amfetamine en methamfetamine.

In Rotterdam werden met name productielocaties van heroïne en cocaïnewasserijen gevonden. Dat is volgens Willem Woelders deels te verklaren door de nabijgelegen haven. „Voor criminelen is het handig om een locatie dicht bij de haven te hebben, omdat de drugs daar aankomen”, zei hij dinsdag bij de presentatie van het nationaal overzicht drugslocaties over 2023.

Zorgelijk

Woelders noemt de toename van het aantal opgerolde drugslabs een „zorgelijk signaal’’. De politie heeft geen aanwijzingen dat het aantal drugslabs minder wordt. Dat komt mede omdat de wereldwijde vraag naar drugs groeit. „Het is een verdienmodel en criminelen springen daar op in”, aldus Woelders. Daarbij ziet hij ook „zorgelijke effecten”, zoals de verschuiving van labs naar dichtbevolkte gebieden in Zuid-Holland. Maar ook geweld, afpersing en milieuschade door dumpingen die gepaard gaan met de productie en de handel in drugs.

Met een stijgend aantal opgerolde labs wordt ook meer gespecialiseerd personeel aangehouden, bijvoorbeeld afkomstig uit Mexico. Die worden vervangen door mensen met minder ervaring. „De vraag is of het dan weer net zo professioneel gebeurt als daarvoor.” Het kan zijn dat het leidt tot meer incidenten in drugslabs, denkt Woelders. „Bij chemische processen hoef je maar één ding verkeerd te doen en het is ellende.”

Zo explodeerde afgelopen januari in Rotterdam een garagebox waarin volgens het OM cocaïne werd versneden. Daarbij kwamen drie mensen om het leven. Het zijn dit soort incidenten waardoor de meldingsbereidheid is gestegen, denkt Woelders. In 2023 was een stijging van het aantal meldingen via Meld Misdaad Anoniem. Vorig jaar werd 330 keer een melding gemaakt over een drugslab tegen 246 keer het jaar daarvoor.