Iran voert zaterdagavond de eerste rechtstreekse aanval op Israël uit met 185 drones, 36 kruisraketten en 110 ballistische raketten. Teheran verschiet in totaal pakweg 60 ton explosieven. Een grote krater op de luchtmachtbasis Nevatim in de Negevwoestijn herinnert aan het Iraanse geweld.

Iran plant de aanval zorgvuldig. De eerste aanvalsgolf bestaat uit een zwerm Shaheddrones die in negen uur tijd de ruim 1200 kilometer afstand naar Israël overbruggen. Daarna volgen tientallen laagvliegende kruisraketten die in twee uur tijd Israël bereiken. Ballistische raketten met een vliegduur van amper twaalf minuten maken de aanval compleet. Bovendien volgen beschietingen vanuit Irak, Jemen en Libanon. Het doel is duidelijk: het overweldigen van de Israëlische luchtafweer.

Het Iraanse wapentuig richt echter slechts beperkte schade aan. Israël slaagt erin alle drones en kruisraketten buiten het Israëlische luchtruim onschadelijk te maken. Alleen een paar ballistische raketten bereiken Israëlisch grondgebied. Het succes is deels ook te danken aan de VS, het VK, Frankrijk, Jordanië en een paar anonieme landen, die jachtvliegtuigen en luchtafweer inzetten.

Israël neemt echter verreweg het leeuwendeel voor zijn rekening. Dankzij een superieur, gelaagd luchtverdedigingssysteem van Iron Dome (korte afstand), de Slinger van David (middellange afstand) en Arrow 2 en 3 (lange afstand). De Joodse staat heeft jarenlang miljarden euro’s geïnvesteerd om een Iraanse aanval als die van zaterdag af te slaan.

Het bekendste luchtafweersysteem is de Iron Dome (bereik 70 kilometer). De Israëlische installatie, bestaande uit een radarsysteem en drie of vier lanceerbatterijen met elk twintig raketten, richt zich op granaten en kleine raketten voor de korte afstand. Iron Dome heeft zaterdag een beperkte rol gespeeld.

De Slinger van David (bereik 40 tot 300 kilometer, hoogte 15 kilometer) vormt de middelste schil van de luchtverdediging en richt zich op de korte en middellange afstand. Het Amerikaans-Israëlische systeem, een verbeterde versie van de Patriot, verwijst naar de slinger waarmee David Goliath versloeg.

De bovenste laag van het meerlaagse Israëlische luchtafweer bestaat uit het geavanceerde Arrow Aerial defense system met hypersonische raketten voor de lange afstand. Dit Amerikaans-Israëlische luchtafweer (bereik 2400 kilometer afstand, hoogte ruim 100 kilometer), kan zware, intercontinentale ballistische raketten (afgeschoten via de ruimte) uitschakelen.

De afgeslagen Iraanse aanval onderstreept de superioriteit van de Israëlische luchtverdediging. Probleem is dat luchtafweerraketten erg kostbaar en redelijk schaars zijn. Aan elke Arrowraket hangt een prijskaartje van een slordige 2 miljoen dollar. De Israëlische verdediging van zaterdag kost –volgens een snelle rekensom– zo’n 1,3 miljard dollar aan raketten van afweersystemen en aan kerosine van jachtvliegtuigen.