De actie kwam bepaald niet onverwacht. Teheran had wraak gezworen nadat op 1 april enkele hoge Iraanse officieren bij een luchtaanval op het Iraanse consulaat in Damascus om het leven kwamen. Hoewel Israël betrokkenheid niet heeft bevestigd, wijst alles erop dat Jeruzalem achter de beschieting zit.

De achterliggende week werd steeds duidelijker dat Iraanse vergelding ophanden was. Richting het weekeinde nam de spanning met het uur toe. Israël sloot alle scholen en verbood grote publieke bijeenkomsten. Zaterdagavond gingen de alarmbellen af. Iran schoot in totaal 170 drones, 30 kruisraketten en 120 ballistische raketten richting de Joodse staat af.

De Israëlische luchtverdediging wist met Amerikaanse, Britse, Franse en Jordaanse hulp vrijwel alle projectielen uit de lucht te schieten. Slechts een zevenjarig meisje uit een bedoeïenendorpje raakte gewond door vallende brokstukken en een legerbasis in het zuiden van Israël liep lichte schade op.

Het wachten was op een vernietigende Israëlische reactie. Want diverse bewindslieden in Jeruzalem hadden duidelijk gemaakt dat Israël een directe aanval van Iran met vergelding op Iraans grondgebied zou beantwoorden. De ministers Benny Gantz en Gadi Eizenkot drongen aan op een massieve tegenaanval, nog voordat de eerste Iraanse drones en raketten het Israëlische luchtruim hadden bereikt.

Die reactie is er vooralsnog niet gekomen. In de eerste plaats omdat het oorlogskabinet een snelle tegenaanval niet passend vond voordat precies duidelijk was hoeveel schade de Iraanse projectielen zouden aanrichten. Maar ook een telefoontje van de Amerikaanse president Joe Biden naar premier Benjamin Netanyahu deed Israël pas op de plaats maken. Biden benadrukte enerzijds de Amerikaanse steun bij de verdediging van de Joodse staat, maar maakte ook duidelijk dat de VS directe vergelding niet steunen en er zeker niet aan zullen deelnemen.

Biden voegde daaraan toe dat Israël „zijn winst” moet nemen omdat het de Iraanse aanval met succes heeft gepareerd. Jeruzalem dient „zorgvuldig en strategisch na te denken over het risico van escalatie” bij het overwegen van een antwoord op de Iraanse aanval, aldus het Amerikaanse staatshoofd. Hij vermeed echter openlijk uit te spreken dat Washington in het algemeen tegen is op Israëlische vergeldingsmaatregelen.

Harde wetten

Dat die Israëlische vergelding er op een of andere manier komt, lijkt intussen een kwestie van tijd. De harde wetten van het Midden-Oosten laten doorgaans geen ruimte voor een afwachtende houding, want die wordt direct als teken van zwakte uitgelegd. Dat kan zeker Israël in zo’n vijandige omgeving zich niet permitteren.

Dat benadrukken ook diverse Israëlische militair deskundigen maandag in dagblad The Jerusalem Post. Brigadegeneraal b.d. Jacob Nagel laat er geen twijfel over bestaan dat Israël op de Iraanse aanval moet reageren. Het feit dat meer dan 90 procent van de afgeschoten projectielen is neergehaald, moet de prijs die Teheran zal betalen „geenszins reduceren”, aldus Nagel.

Generaal-majoor Ya’akov Amidror deelt de mening dat Iran een prijs moet betalen. Hij wijst er echter ook op dat Israël het tij van de internationale publieke opinie moet aangrijpen om een offensief in Rafah te beginnen, het laatste bolwerk van Hamas in de Gazastrook. „In theorie zou dat tegelijk kunnen. Maar we moeten niet vergeten dat Israël een klein land is en dat we moeite zullen hebben om dit te managen.”

„Neerhalen projectielen moet de prijs die Teheran zal betalen geenszins reduceren” - Jacob Nagel, brigadegenraal b.d. Israël