De Tweede Kamer debatteerde woensdag over het pandemieverdrag waar lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op dit moment nog over onderhandelen. In het verdrag worden internationale afspraken vastgelegd over hoe er moet worden gehandeld bij een volgende pandemie-uitbraak.

Dat het kabinet in mei al een standpunt moet innemen zonder te weten hoe de definitieve verdragstekst luidt, vinden PVV, NSC en BBB onverantwoord. „Te kort dag”, oordeelden de partijen woensdag in het debat. Ze riepen de regering per motie op om uitstel aan te vragen. Lukt dat niet, dan moet Nederland volgens PVV, NSC en BBB tegenstemmen.

Volgens Keijzer is het onverantwoord om een dergelijk verdrag er in een paar weken „doorheen te jassen”. Minister Dijkstra ontraadde de motie echter. Volgens de bewindspersoon is er genoeg tijd geweest om te onderhandelen en is het voldoende helder wat er in het verdrag komt te staan. „De onderhandelingen gaan nu over details, niet over hoofdlijnen”, aldus Dijkstra.

Chaotisch

Het verdrag tussen de 194 lidstaten van de WHO moet voorkomen dat het indammen van een volgende pandemie minder chaotisch verloopt dan tijdens de coronapandemie. Tijdens die laatste pandemie hadden sommige landen te maken met overschotten aan vaccins en mondkapjes, terwijl andere landen juist kampten met tekorten daaraan. In 2021 besloten 194 WHO-lidstaten daarom afspraken te maken over het delen van medische kennis en vaccins.

Een aantal partijen waaronder PVV, NSC en BBB vreest echter dat instemming met dit verdrag ten koste zal gaan van de nationale bevoegdheid. Ook de SGP heeft daar zorgen over.

Volgens minister Dijkstra is het logisch dat landen afspraken uit het verdrag behoren na te komen. Dat betekent volgens de bewindspersoon echter niet dat er daarmee ook soevereiniteitsoverdracht plaatsvindt. „Staten bepalen uiteindelijk zelf hoe ze afspraken nakomen”, aldus de bewindspersoon.

Stroef

Overigens is het nog maar zeer de vraag of er in mei überhaupt een verdragstekst zal liggen. Het Amerikaanse nieuwsmedium Politico meldde begin januari op basis van bronnen dat de onderhandelingen „zeer stroef” verlopen. De meningen lopen volgens Politico vooral sterk uiteen over voorstellen om essentiële medische kennis en informatie sneller te delen. Met name rijkere landen met grote farmaceutische industrieën liggen volgens ingewijden dwars.

„Staten bepalen uiteindelijk zelf hoe ze afspraken nakomen” - Pia Dijkstra, minister van Volksgezondheid