De EU wil met de nieuwe regels voorkomen dat de revolutionaire technologie ontspoort en wordt misbruikt. Tegelijkertijd moeten Europese AI-ontwikkelaars niet worden afgeremd, maar liefst juist aangemoedigd. Zodat Europa niet weer afhankelijk wordt van de Verenigde Staten en China, maar volop zelf meedoet of zelfs de toon kan zetten.

Het werk zit er met het „baanbrekende raamwerk met duidelijke vangrails”, zoals de Europese Commissie het noemt, niet op, benadrukken Europarlementariërs die over de wet onderhandelden. De nieuwe Europese Commissie die na de zomer aantreedt moet volgens hen meteen beginnen aan specifieke regels voor afzonderlijke sectoren en toepassingen van AI.

Toch neemt de EU een „revolutionaire stap”, zegt GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak, die meeonderhandelde. „Vanaf nu staan mensen nooit meer met lege handen tegenover een algoritme.”

Een overgrote meerderheid van 523 van de 705 Europarlementariërs stemde woensdag in met de AI-wet. De EU-lidstaten zullen dat in april doen, waarna de wet in stappen in werking treedt. Het verbod op de gevaarlijkste AI-toepassingen gaat over een halfjaar in. Dat is bijvoorbeeld gericht op technologie die gebruikers manipuleert of hun zwaktes uitbuit, of op technieken zoals China die gebruikt om het gedrag van burgers te volgen en te sturen. De regels voor zogeheten generatieve AI, met chatbots als het bekende ChatGPT van OpenAI en Gemini van Google, worden na een jaar van kracht.