Elke ochtend laadt Osmani Gonzalez vijf gele jerrycans op zijn motorfiets. Door het schemerdonker stuurt hij de motor over de zandvlakte, waar alleen cactussen en droge struiken uit de woestijngrond steken. Twintig minuten rijden is het naar de dichtstbijzijnde waterput. Daar pompt hij 100 liter vuilgeel water naar boven, net genoeg om zijn vijftig geiten voor een dag te drinken te kunnen geven.

De zoektocht naar water is routine voor de bewoners van het schiereiland La Guajira, dat met nog geen vijftig dagen regen per jaar geldt als het droogste departement van Colombia. Het gebied in het meest noordelijke puntje van het land, aan de Caraïbische zee, wordt sinds vele eeuwen bevolkt door de Wayúu, met 270.000 mensen Colombia’s grootste oorspronkelijke bevolkingsgroep.

Het stadje Uribia, de enige plek in de wijde omgeving met een functionerende waterzuiveringsinstallatie, is een uur rijden. Om de twee of drie weken komt de waterwagen naar de gemeenschap met voor elk huis duizend liter water. Maar dat is bij lange na niet toereikend. Voor de rest zijn de bewoners aangewezen op het brakke water dat ze omhoog pompen uit putten, en op het regenwater dat gedurende enkele maanden per jaar valt.

Hoewel de Colombiaanse overheid elke regeerperiode met een nieuw plan komt om La Guajira duurzaam van water te voorzien, lopen die projecten steevast uit op een mislukking. Met veel zelffelicitaties inaugureren ze nieuwe waterzuiveringsinstallaties die er na enkele dagen voorgoed de brui aan geven. Ironisch waren de betonnen huizen die ze bouwden in El Cerro de la Teta, het woestijndorp waar Osmani Gonzalez woont, waar waterleidingen een utopie zijn. De huizen bleken te zijn voorzien van prachtige witte kranen.

Colombia’s huidige president Gustavo Petro bleek geen uitzondering. Kort na zijn aantreden riep hij de noodtoestand uit in La Guajira, om onder andere het gebrek aan water aan te pakken. Onderdeel van dat plan was de aankoop van 40 vrachtwagens, die elk 16.000 liter water kunnen vervoeren. Op 18 januari kwamen de nieuwe vrachtwagens aan in La Guajira. Maar eind februari stonden ze daar nog steeds geparkeerd, zonder ooit een druppel water te hebben vervoerd.

De reden is dezelfde als altijd: een combinatie van corruptie en desinteresse. Van de 11 miljoen dollar waarmee de waterwagens gekocht waren, bleek zo’n 5 miljoen dollar in onbekende zakken verdwenen, onthulde een radio-omroep. En tot overmaat van ramp bleken de wagens ongeschikt voor de zandwegen in de woestijn. Kort nadat de overheid aankondigde dat de wagens toch zouden gaan rijden, verscheen een filmpje. De gloednieuwe wagen was weggezakt in het zand en kon pas verder nadat al het water eruit was gepompt.

En zo wachten de bewoners van La Guajira nog steeds op water.