Uitgenodigd voor een bruiloft: waarom we soms ”nee” moeten zeggen om Jezus’ wil
„Dominee, onze homoseksuele zoon is verloofd. Dominee, een paar jaar geleden heeft mijn broer zijn vrouw verlaten om een ander. Nu zijn we uitgenodigd voor de bruiloft. Dominee, mijn dochter gaat trouwen met een niet-christen.” Hoe ga je met dit soort vragen om?
Dergelijke vragen worden vandaag de dag vaak gesteld tijdens groepsstudies van predikanten in heel Amerika. Ze benadrukken het dilemma dat voor christenen is ontstaan door de revolutie die heeft plaatsgevonden op het gebied van seksualiteit, huwelijk, echtscheiding en de aard van het gezin.
Als christenen zich verzetten tegen de intentie van een geliefde om te trouwen, komen hun ethische bezwaren daarom vaak als een totale verrassing. Totaal onbegrip en verontwaardiging zijn het gevolg. Hun zorgen worden enkel opgevat als kwade wil bij een dag waarvan de bruid en bruidegom hopen dat die juist speciaal zal zijn. De vraag „Waarom kun je niet gewoon blij voor me zijn?” op de lippen van een geliefde vriend(in) of familielid kan een krachtige aantrekkingskracht uitoefenen op ons hart en ons beoordelingsvermogen vertroebelen. Terwijl we juist proberen helder na te denken om een eerlijke en liefdevolle beslissing te nemen op grond van de Bijbelse waarheid.
„Wat is een bruiloft?” en „Wat voor een daad verricht ik als ik een bruiloft bijwoon?” Het kan ons helpen in onze beslissing om te gaan of thuis te blijven als we op deze vragen een antwoord geven.
Laten we allereerst twee Bijbelse feiten over het huwelijk erkennen. Ten eerste is er geen gedetailleerde beschrijving van een huwelijksceremonie in de Bijbel te vinden. We hebben dus geen idee hoe een Bijbelse huwelijksceremonie er precies uitziet. Ten tweede leert het Bijbels onderwijs over het huwelijk ons wel iets over hoe een trouwceremonie eruit zou moeten zien.
1. Het huwelijk is door God ontworpen voor de intieme en levenslange verbinding tussen een man en een vrouw
Dit is de strekking van Genesis 2, waar God verklaart dat de eenzaamheid van Adam niet goed was (vers 18). In wat we de allereerste cursus ter voorbereiding op het huwelijk zouden kunnen noemen, bracht God elk dier naar Adam, zodat hij die een naam kon geven, alsof Hij het feit wilde benadrukken dat er onder alle andere schepselen „geen hulpe, die als tegen hem over ware” was te vinden (vers 20). Enkel de vrouw was gemaakt om de vervolmaking en partner van de man te zijn.
2. Echtgenoten worden door een plechtig verbond met bindende geloften
We weten dat aan het huwelijk meestal een periode van openbare verloving voorafging. Deze periode vereiste een grotere mate van toewijding aan elkaar en een publieke erkenning van het voornemen om te trouwen. Op dezelfde manier zijn de uitgebreide (en fascinerende) huwelijksonderhandelingen in Genesis 24, die worden gevoerd door Abrahams dienaar in zijn zoektocht naar een vrouw voor Izaäk, gericht op de totstandkoming van een formele, publiekelijk erkende huwelijksband.
In deze context geeft Ezechiël 16:8 een prikkelend inkijkje in de huwelijkspraktijk van het oude Midden-Oosten. De Heere spreekt tot Jeruzalem door middel van de metafoor van het huwelijk: „Ja, Ik zwoer u, en kwam met u in een verbond, spreekt de Heere Heere en gij werdt Mijne.” Dit beeld verondersteld een algemeen gebruik van een publieke verbondssluiting waarbij geloften worden uitgewisseld, als onderdeel van het aangaan van een huwelijk.
3. Het huwelijk is door God bedoeld als universeel en heilig.
Het huwelijk is ons niet gegeven als een tegemoetkoming om onze zondige zwakheden na de zondeval te verzachten. Het werd gegeven om het enige ”niet goede” dat vóór de zonde bestond aan te pakken: „Het is niet goed, dat de mens alleen zij.” God stelde het huwelijk in als onderdeel van zijn milde zorg voor ons, als wezens die geschapen zijn voor intimiteit en samenleven. Samen met de sabbat en de zogenoemde scheppingsopdracht van Genesis 1:28 is het huwelijk een ”scheppingsordening”: een bindend patroon voor iedereen, bedoeld voor het welzijn van allen. Met andere woorden, het huwelijk is bedoeld voor de mensen als schepselen en beelddragers, niet alleen voor degenen die geloven in de God van de Bijbel.
Maar de algemeenheid van het huwelijk moet niet worden opgevat als een suggestie dat het huwelijk op de ene of andere manier slechts een gewoonte of nuttige zaak is, slechts waardevol voor de samenleving zolang het een handige sociale functie blijft vervullen. Nee, het enkele feit dat het huwelijk door God is ingesteld, en niet door ons, herinnert ons eraan dat het een heilige instelling is waar we niet aan mogen tornen. Daarom gebruikt de Bijbel de taal van het huwelijk om de heilige band van liefde en intimiteit tussen God en Israël en tussen Christus en Zijn kerk te beschrijven. Een Bijbelgetrouw verstaan van het huwelijk zal dus aandringen op deze twee stellingen: het huwelijk is voor iedereen en het huwelijk is heilig.
Wat doe ik, met dit in het achterhoofd, als ik naar een bruiloft ga?
1. We stemmen in
We hebben gezien dat bruiloften in de Bijbel een plechtige en openbaar erkende verbondsrelatie inhouden. Door haar aanwezigheid bevestigt de gemeenschap de legitimiteit van de huwelijksband die wordt aangegaan. Daarom wordt in sommige oudere huwelijksliturgieën ook expliciet gevraagd of iemand in de gemeente „een wettig beletsel kent waarom deze twee niet in de echt verbonden zouden mogen worden, spreek dan nu of zwijg voor altijd”. Als we naar een huwelijk gaan, zijn we niet slechts toeschouwers. We zijn getuigen die de rechtmatigheid van de verbintenis die voor onze ogen wordt gesloten, bevestigen.
2. We vieren feest
Trouwerijen zijn feestelijke gelegenheden. Toen Jezus gevraagd werd naar het vasten (een gebruikelijk teken van rouw), zei Hij dat dit ongepast is voor de bruiloftsgasten zolang de Bruidegom aanwezig is (Lukas 5:34-35). Jezus sprak over Zichzelf (lichamelijk present met Zijn discipelen) maar het gebruikte beeld werkt alleen omdat iedereen begreep dat bruiloften er zijn om te vieren. En omdat ze naar hun oorspronkelijke Bijbelse aard en bedoeling ook heilig zijn, wordt dat vieren op gepaste wijze uitgedrukt in het loven van de drie-enige God. Hij heeft in Zijn algemene genade het huwelijk ingesteld voor ons welzijn en onze troost. En Hij verenigt het paar en zegent hun verbintenis. Laten we daarom, terwijl we het geluk van het paar vieren, onze harten in blijde aanbidding opheffen naar God, die zijn genade over ons uitstort.
3. We vernieuwen onze eigen geloften.
Op een bruiloft is het niet de bedoeling dat we als toeschouwers slechts kijken naar wat er voorin gebeurt tussen de trouwambtenaar en het gelukkige paar. De bedoeling is dat we deelnemen.
Specifiek worden we gevormd en onderwezen in de aard en de waarde van het huwelijk. We worden expliciet of impliciet opgeroepen om onze eigen toewijding aan trouw en liefde in het huwelijk en kuisheid en tevredenheid in het alleen-zijn te vernieuwen.
4. We horen (en zien) het Evangelie
In elk wettig huwelijk tussen een man en een vrouw klinkt op zijn minst een echo door van de verbondsrelatie die God in Christus tussen Zichzelf en Zijn volk tot stand brengt. Maar in het christelijk huwelijk is deze verbondsrelatie extra duidelijk. Dan spreken we immers openlijk over de liefde van Christus, de Bruidegom, die zichzelf aan het kruis gaf voor Zijn kerk, de bruid. Wanneer de geloften worden afgelegd en de geliefden elkaar het jawoord geven, is het de bedoeling dat we de verbondsbelofte van God in Jezus Christus aan ons horen „in vreugde en verdriet, in ziekte en gezondheid, in rijkdom en armoede”, nu en voor altijd.
Wanneer kan ik gaan?
Wanneer we op zijn minst deze vier dingen op een bruiloft doen, moeten we ons afvragen of we er gewetensvol bij kunnen zijn, voordat we ermee instemmen om te gaan.
Omdat het bijwonen van een bruiloft meer betekent dan alleen maar komen opdagen, moeten we ons afvragen of deze specifieke verbintenis er een is die we blijmoedig en met een zuiver en door de Bijbel geïnformeerd geweten kunnen bekrachtigen. Als het bijwonen van een bruiloft betekent dat je met vreugde deelneemt aan de ceremonie, is dit dan een verbintenis die je voor de Heere kunt vieren? Als het bijwonen van een huwelijkssluiting betekent dat je wordt gevormd in je eigen overtuigingen over het huwelijk, is deze huwelijksceremonie (en de verbintenis die erdoor tot stand komt) er een die jou en anderen op een Bijbelse manier zal vormen? Dit soort vragen kunnen ons helpen in de overweging of ingaan op de uitnodiging voor een huwelijk een beslissing is die tot Gods eer is.
Kosten overrekenen
Het moge duidelijk zijn dat een beslissing om niet aanwezig te zijn verwarring en pijn kan veroorzaken. Het kan ons ook veel relationele schade berokkenen. Toch zullen christenen in de huidige cultuur steeds vaker dit soort besluiten moeten nemen. We moeten een manier vinden om onze verwachtingen bij te stellen en deze beslissingen te beschouwen als deel van de kosten van discipelschap.
En als we merken dat we er met een goed geweten niet bij kunnen zijn, dan moeten we alles in het werk stellen om onze voortdurende liefde en zorg voor het bruidspaar op andere manieren kenbaar te maken. Dit omdat we proberen de genade van Christus uit te reiken en door te geven aan gebroken mensen die het beeld van hun Schepper dragen.
Het is een eer en een verantwoordelijkheid om een bruiloftsgast te zijn. Laten we ”ja” zeggen als we kunnen en ”nee” zeggen uit liefde voor Christus, die ons oproept onze naasten lief te hebben door eerst van Hem te houden.
De auteur is de senior-voorganger van First Presbyterian Church in Jackson, Mississippi. Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd in maart 2022 op
thegospelcoalition.org.