Drie recent verschenen boeken bieden een verhelderend inzicht in deze thematiek en laten zien hoe relaties met behulp van goede communicatie, gezonde patronen en veel vastberadenheid kunnen opbloeien.

Mannen en vrouwen verschillen voor 95 procent van elkaar. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een relatie tussen een man en een vrouw heel ingewikkeld kan zijn wanneer deze verschillen niet erkend of herkend worden. Coach Dineke van Kooten legt in ”De fik erin” haarfijn uit wat deze verschillen zijn en hoe je ze kunt omarmen. Het brein van een man werkt heel anders dan het brein van een vrouw. Mannen zijn probleemoplossend en schakelen de emoties uit om logisch na te kunnen denken, terwijl vrouwen juist verbinding, taal en emoties nodig hebben bij het oplossen van een probleem, geeft ze aan.

Van Kooten formuleert het allemaal wat zwart-wit, maar reikt daarmee juist woorden aan om over te discussiëren. Ze legt onder meer uit hoe hormonen als testosteron, oxytocine en oestrogeen grote invloed hebben op ons welbevinden; wanneer deze hormonen in balans zijn komt dit de relatie zeker ten goede. Onze tijd in de baarmoeder, onze geboorte en onze eerste zeven levensjaren zijn bepalend voor hoe we ons ontwikkelen. Het is daarom van groot belang dat we daar kennis van hebben of gaan krijgen. Soms kun je door iets worden getriggerd, waardoor een gebeurtenis uit het verleden wordt aangeraakt. Het is daarom belangrijk om je bewust te zijn van je leven, emoties en handelingen. Inzicht in je eigen leven geeft mogelijkheden om te groeien in je relatie, aldus Van Kooten. Ze sluit haar boek af met enkele hoofdstukken over de verschillende vormen en valkuilen van seksualiteit en over veelvoorkomende problemen in relaties. Ze geeft daarbij tal van casussen die haar theorie ondersteunen en die bij de lezers veel herkenning zullen oproepen. Via QR-codes wordt verwezen naar meer informatie op haar website.

Vertrouwd beeld

Ook de bekende zendelingsvrouw Elisabeth Elliot (1926-2015) was zich bewust van de verschillen tussen man en vrouw. In haar opnieuw uitgegeven boek ”Rein leven voor Gods aangezicht” schrijft ze: „De verhalen van de mens laten een heel vertrouwd beeld zien. In die van vrouwen is er het oeroude verlangen –„naar uw man zal uw begeerte uitgaan” (Gen. 3:16)– naar waardering, weerklank, bescherming. In de verhalen van de mannen is altijd wel iets van zwerflust te bespeuren, de neiging om te experimenten, te veroveren.” In de lange verkeringstijd eerden Elisabeth en Jim elkaar juist in de verschillen. „We zagen en voelden het verschil tussen een man en een vrouw heel sterk en dat vervulde ons met ontzag.”

Zowel in schrijfstijl als in tijd van leven verschillen van Kooten en Elliot. Van Kooten schrijft weliswaar vanuit de joods-christelijke traditie, maar dat blijft in dit boek wat meer op de achtergrond. Bij Elliot voert die de boventoon en proef je diepe eerbied voor God. Zij wil alles afstemmen op Zijn wil voor haar leven, ook als het gaat over seksualiteit. Ze geeft op een integere manier een inkijkje in haar persoonlijke leven met Jim.

Terwijl Van Kooten pleit voor meer kennis over de verschillen tussen man en vrouw, ook op het gebied van seksualiteit, waardoor ze elkaar beter kunnen aanvoelen en aanvullen, zegt Elliot hierover: „Zelfverloochening is essentieel voor mannen en vrouwen die de eisen van de liefde willen vervullen en zich daaraan willen overgeven.” Voor Elliot is de liefde tot God de belangrijkste bron voor het liefhebben van elkaar. „Naastenliefde is de liefde van God. Er is geen andere manier om de hartstocht onder controle te brengen. Er is geen andere weg naar reinheid. Er is, uiteindelijk, geen andere weg naar de vreugde. „Als u Mijn geboden in acht neemt, zult u in Mijn liefde blijven, zoals Ik de geboden van Mijn Vader in acht genomen heb en in Zijn liefde blijf.””

Jezelf verloochenen en je eigen behoeften op de tweede plaats stellen is niet precies wat Van Kooten voor ogen staat. Zij breekt juist een lans voor zelfkennis, bewustwording van de eigen behoeften en emoties en voor de gelijkwaardigheid van man en vrouw. Vanuit deze gelijkwaardigheid ben je volgens haar in staat om de heiligheid van het huwelijk ten volle te beleven en de liefde van God te ervaren als fundament van de seksualiteit.

Conflicten bijleggen

Wanneer er toch conflicten ontstaan, is ”De vijf excuustalen”, het nieuwste boek van de Amerikaanse voorganger Gary Chapman, interessant om te lezen. Hij schreef dit samen met klinisch psycholoog Jennifer Thomas. Dit boek kan helpen bij het bijleggen van conflicten, om te leren berouw te tonen en opnieuw te beginnen. Het is belangrijk om de pijn te erkennen die je wordt aangedaan of die je zelf bij een conflict hebt veroorzaakt. Meestal heb je een bepaalde voorkeur voor de vorm waarin een excuus wordt aangeboden, een specifieke taal. Het is interessant om te ontdekken welke taal jijzelf in dit opzicht spreekt en ook hoe je de ander, die misschien een andere taal spreekt, hierin tegemoet kunt komen door zijn taal te leren spreken. „De sleutel tot goede relaties is om de taal van je partner te leren en bereid zijn die taal te spreken”, schrijft Chapman. „Liefde houdt vaak in dat je sorry moet zeggen, telkens weer. Een kenmerk van echte liefde is dat degene die de fout in is gegaan, zijn excuses aanbiedt en dat degenen die benadeeld is, de ander vergeeft. Dat is de weg tot herstel in liefdevolle relaties.” Het is interessant en leerzaam om te lezen wat de verschillende talen zijn van berouw tonen, genoegdoening bieden, vergeving vragen en aan verandering willen werken. Chapman leest erg makkelijk; hij illustreert het boekje met veel voorvallen die uit het dagelijks leven gegrepen zijn.

Zingeving

Van Kooten verwijst in ”De fik erin” ook naar Chapman, als handvat voor het bijleggen van conflicten. Ze wil met haar eigen boek niet alleen afrekenen met oude patronen en conflicten, maar ook bestaande relaties nieuw leven inblazen. Mensen kunnen volledig tot bloei komen wanneer ze zichzelf en de ander kennen, met alle verschillen die er mogen zijn, is haar boodschap. Ze laat Henri Nouwen, schrijver van onder meer ”Eindelijk thuis”, aan het woord als het gaat om de grond van haar bestaan. „Hij leerde mij dat het niet gaat om wat we doen, wat we hebben of wat andere mensen over ons zeggen, maar dat we gewoon mogen zijn, omdat we Gods geliefde kinderen zijn. God heeft ons gewild, vóór de grondlegging van de wereld. Dat geeft mijn leven zin.”

”De fik erin” geeft een breed beeld van de verschillen tussen man en vrouw als het gaat om ziel, geest en lichaam, brein, psyche en seksualiteit. Van Kootens schrijfstijl is helder en duidelijk en nodigt uit tot zelfonderzoek en groei. Haar boek bevat een enorme hoeveelheid informatie, resultaten van onderzoek en bronnen.

Gary Chapman geeft bruikbare handvatten wanneer de verschillen tussen man en vrouw tot conflicten lijden en pijn veroorzaken.

Elisabeth Elliot beschrijft heel persoonlijk en gevoelig hoe haar leven met God het fundament was voor het leven met haar man, en wil hierin een voorbeeld zijn. Wanneer je als lezer meer inzicht wilt krijgen in je eigen functioneren als man of als vrouw, of wanneer je wilt groeien in kennis en vaardigheden binnen je relatie, dan zijn deze drie boeken elk op hun eigen manier aan te raden om te lezen.

Boekgegevens

”De fik erin”, Dineke van Kooten; uitg. Ark Media; 366 blz.; € 24,99;
”Rein leven voor Gods aangezicht”, Elisabeth Elliot; uitg Groen; 182 blz.; € 17,99;
”De vijf excuustalen”, Gary Chapman en Jennifer Thomas; uitg. Ark Media; 191 blz.; € 18,99