Religieuze ontmoetingsplaatsen in de regio Xinjiang die na 1 februari worden gebouwd of gerenoveerd, moeten „Chinese karakteristieken” hebben in architectuur, beeldhouwwerk, beschildering en decoratie. Religieuze organisaties moeten hun leer interpreteren „in lijn met de ontwikkeling en voorwaarden voor vooruitgang van het hedendaagse China en de uitmuntende, traditionele Chinese cultuur”. Dat heeft het staand comité van het Volkscongres in de provincie besloten.

In Xinjiang wonen veel Oeigoeren, de Chinese moslimminderheid die al jaren wordt onderdrukt, onder meer door opsluiting in heropvoedingskampen en via dwangarbeid. De nieuwe regels lijken erop gericht om hun geloof in Allah af te buigen naar geloof in de doctrines van de Communistische Partij.

The Global Times, een van China’s Engelstalige staatsmedia, prijst de nieuwe regels als uiting van de vrijheid om te geloven én om niet te geloven. De site heeft maar een zin nodig om van dat nobele doel te komen tot het minder nobele: de regels zorgen ervoor dat „extremistische krachten” religie niet kunnen gebruiken als smoesje om mensen gedwongen te bekeren en zo voorkomen ze ook dat die krachten „het publiek verleiden tot terroristische acties”.

Oproerkraaier

China ziet Oeigoeren als potentiële oproerkraaiers en hun geloof als de motor achter de opstandigheid. Bitter Winter, een organisatie die geloofsvrijheid in China in kaart brengt, beschouwt de nieuwe regels als een volgende stap om de islam die de Oeigoeren aanhangen te de-islamiseren.

De Communistische Partij wil van de islam in Xinjiang een Chinese versie maken, die meer een filosofie is dan een religie. Stabiliteit en trouw aan het gezag moet deze islam hoog in het vaandel hebben staan. Zoals de partij dat ook heeft.

Vandaar het nieuwe voorschrift dat religies in Xinjiang moeten teruggrijpen op de Chinese traditie: een strakke hiërarchie en gehoorzaamheid aan hogergeplaatsten past precies in het confucianisme, de oude Chinese filosofie die zich onder Xi Jinping, leider van de Communistische Partij en president van China, in een nieuwe populariteit mag verheugen.

Pagode

De nieuwe bepaling dat religieuze ontmoetingsplaatsen –lees: moskeeën– er Chinees uit moeten zien, lijkt een formalisering van een bestaande praktijk. Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch legde eerder vast hoe moskeeën in China op grote schaal worden ontdaan van hun koepels. Die worden vervangen door pagodes. En niet alleen in Xinjiang; maar in heel China. Met satellietbeelden liet de krant ook zien dat veel moskeeën eenvoudigweg zijn afgebroken.

De onderdrukking van Oeigoeren kwam China op westerse sancties te staan. Het land ontkent echter dat het iets verkeerd doet. Peking zegt steeds dat het de religieuze vrijheid een warm hart toedraagt – alhoewel het niet is toegestaan om kinderen een religieuze opvoeding te geven. China zou slechts strijden tegen extremisme en terrorisme.