Bouterse was niet aanwezig bij het uitspreken van het vonnis. Zijn achterban was massaal naar het hoofdkwartier van zijn Nationale Democratische Partij (NDP) getrokken om de uitspraak af te wachten. Er werd met angst en beven naar het vonnis toegeleefd omdat de aanhangers van Bouterse hadden aangekondigd een veroordeling niet te zullen accepteren. Als hij zou worden opgesloten, zoals de aanklager had geëist, zouden er gewelddadige protesten uitbreken, was de verwachting.

Uiteindelijk kreeg de oud-legerleider twintig jaar cel, maar hij hoeft niet gelijk de cel in. Dat eerste hadden de meeste mensen wel verwacht, het tweede was voor menigeen een teleurstelling. Dat een moordenaar na zijn definitieve veroordeling –in ieder geval voorlopig– nog gewoon in vrijheid mag rondlopen, vinden zij onbegrijpelijk.

Triomf

Voor de nabestaanden is het in ieder geval een grote opluchting dat het proces definitief is afgesloten met de veroordeling van de hoofdverdachte. Na het voorlezen van de straf sloegen de nabestaanden van de slachtoffers in de rechtszaal een zucht van verlichting. Dit was het moment waar ze ruim veertig jaar op hebben gewacht. „Nu kan het rouwproces echt in gang worden gezet’’, aldus Lilian Gonçalves, wiens echtgenoot die nacht ook werd vermoord.

De uitspraak wordt gezien als een triomf voor het kamp van de vijftien tegenstanders van het militaire regime die in 1982 zonder enige vorm van proces zijn geëxecuteerd. „Dit is een overwinning voor Suriname en de rechtsstaat”, zo verwoordde Henk Kamperveen, zoon van de vermoorde oud-politicus en media-eigenaar André Kamperveen, het.

Doordat Bouterse niet direct het gevang in moet, lijkt de kwestie een open eind te hebben. Óf en wannéér hij een oproep krijgt zich bij de gevangenispoort te melden, is een groot vraagteken. Bouterse heeft acht dagen de tijd om gratie te vragen bij president Chandrikapersad Santokhi. Het is nog onduidelijk of hij dat gaat doen. In ieder geval zal het staatshoofd advies moeten inwinnen bij het Hof van Justitie dat Bouterse de straf heeft gegeven.

Kalmte

De aanhangers van de ex-dictator hebben gisteren overigens al luidkeels laten weten dat zij hun leider niet zullen laten oppakken en met hand en tand zullen verdedigen. „Kom niet aan Bouta, want anders wordt het oorlog’’, zei de 35-jarige Rodney dreigend bij het partijcentrum. De partijleiding temperde overigens later op de dag die reacties door in een verklaring partijgenoten op te roepen om de kalmte te bewaren. „Wij willen geen rotzooi”, verzekerde bestuurslid en parlementariër Ricardo Panka.

Vier medeverdachten kregen vijftien jaar cel. Die straffen weken wel af van wat door een lagere rechtbank was gegeven. Drie van die verdachten kregen eerder een gevangenisstraf van twintig jaar, maar daar ging dus vijf jaar vanaf. Een vierde verdachte kreeg juist vijf jaar meer opgelegd. In de afgelopen jaren werden al andere verdachten veroordeeld of in sommige gevallen vrijgesproken. Tot nu toe is geen enkele veroordeelde in de gevangenis beland.