Dat bleek donderdagmorgen bij de presentatie van de jaarcijfers. Voedings- en wasmiddelenbedrijf Unilever -bekend van merken zoals Bertolli, Unox, Dove en Becel- kende tot vandaag een zogeheten duale structuur met twee bestuursvoorzitters en twee hoofdkantoren, een in Londen en een in Rotterdam. De 58-jarige Burgmans blijft tot en met 2007 in dienst van Unilever. Daarna zal een onafhankelijke adviseur hem opvolgen.

Verder zal het aantal bestuursleden dalen van zeven naar vier. Het concern snijdt ook in het aantal managementlagen. Burgmans: „We hebben geconcludeerd dat er behoefte is aan een duidelijker leiderschap en we gaan over tot een eenvoudiger structuur met een scherpere focus.” Geruchten over een wijziging in de top deden al langere tijd de ronde.

Unilever gaat nog niet zo ver als Koninklijke/Shell Groep, dat ook de verschillende rechtspersonen wil samenvoegen tot één vennootschap. Een dergelijke stap is onderwerp van een studie.

Unilever maakte donderdagmorgen een forse winstdaling bekend. De nettowinst tegen actuele wisselkoersen daalde 32 procent tot 1,88 miljard euro. Een afboeking op dochter Slim-Fast drukte zwaar op het resultaat. De fabrikant van dieetproducten staat nu voor 650 miljoen euro minder in de boeken. Door andere tegenvallers, zoals de kosten van een reorganisatie, bedroegen de bijzondere lasten in totaal 1,5 miljard euro.

De netto-omzet van het concern daalde met 6 procent tot 40,4 miljard euro. Tegen constante wisselkoersen bedroeg deze daling 2 procent. De omzet in het vierde kwartaal liet een minimale stijging zien van 1 procent. Externe accountants moeten de cijfers nog controleren.

De voorzitters noemen de omzetcijfers teleurstellend en voeren hiervoor twee oorzaken aan. „Ten eerste hebben we onze flexibiliteit laten beperken door een reeks doelstellingen en hebben we onze plannen niet snel genoeg aangepast aan de veranderende markt. Ten tweede hebben we ons niet voldoende geconcentreerd op onze concurrentiepositie en hadden onze acties gerichter kunnen zijn.”

De winstmarges in 2004 daalden flink. Dit was het gevolg van prijsacties om het gevecht met concurrenten aan te kunnen. Verder lagen de grondstofprijzen in het vierde kwartaal op een hoog niveau.

Burgmans en Cescau verwachten door de wijzigingen in de structuur de concurrentie beter aan te kunnen. In 2005 zal de prioriteit liggen bij het herstel van de omzetgroei. Verder wil het concern nieuwe producten „effectiever” in de markt te zetten.

Unilever Nederland kon zich in 2004 niet onttrekken aan de malaise. De omzet daalde met bijna 5 procent tot 1,2 miljard euro. Overigens blijft het bedrijf de grootste adverteerder met een besteed budget van 162 miljoen euro. Unilever Bestfoods is de grootste toeleverancier van supermarkten in Nederland.

Volgens directievoorzitter K. van der Waaij van de Nederlandse divisie heeft de supermarktoorlog een drukkend effect op de omzet. „Het is voor ons nu moeilijker om samen met retailers acties te organiseren die de toegevoegde waarde van onze producten benadrukken. Onze klanten letten op dit moment alleen op prijs. Voor topmerken is echter meer dan alleen de prijs relevant.”

Unilever maakte donderdagmorgen bekend de preferente aandelen uit 1999 op 15 februari om te zetten in gewone aandelen, ondanks een onderzoek naar deze gang van zaken door de Ondernemingskamer. Beleggers gingen er in 1999 van uit dat Unilever de aandelen terug zou kopen. De houders lopen nu honderden miljoenen euro’s mis.