Traditioneel wordt de Bulgaarse geschiedenis gekenmerkt door warme gevoelens en zorg voor de Joden. Afgelopen voorjaar stond het Balkanland erbij stil dat het tachtig jaar geleden was dat het besloot om de 48.000 Joden in het land te beschermen, ondanks het bondgenootschap tussen de Bulgaarse regering en het Derde Rijk.

In maart 1943 hielden Bulgaarse christenen in bijna elke stad straatdemonstraties. Ze wilden voorkomen dat de nazi’s Bulgaarse Joden naar vernietigingskampen zouden wegvoeren. In het parlement namen 43 parlementsleden stelling tegen het kabinet en zo verhinderden ze de deportatie.

Sindsdien zijn er in Bulgarije zo nu en dan nationalistische gevoelens naar boven gekomen. De natie als geheel neemt echter sinds lang een houding van tolerantie en acceptatie aan jegens de Joodse gemeenschap. Sofia organiseert elk jaar een Festival van Religies. „Vrede, eenheid, tolerantie, diversiteit – deze woorden werden steeds herhaald door geestelijke leiders in het centrum van de hoofdstad. In een wereld vol oorlogszucht en haat zijn dit soort ”bruggen” meer dan noodzakelijk”, aldus de Nationale Raad van Religieuze Gemeenschappen in Bulgarije.

Gebedsbijeenkomst

Deze steun voor de Joden werd door Bulgaarse functionarissen opnieuw bevestigd na de terroristische aanval op Israël begin oktober. Minder dan een week nadat Hamasmilitanten tientallen kibboetsen waren binnengevallen, werd deze aanval veroordeeld in een officiële verklaring, die op 13 oktober in het Bulgaarse parlement werd aangenomen. Ondertussen bezocht een delegatie van Bulgaarse parlementsleden Israël in het kader van een initiatief van het European Leadership Network.

Precies een week na de brute aanval werd er in de synagoge van Sofia een speciale gebedsbijeenkomst voor de vrede gehouden. De bijeenkomst werd bijgewoond door een aantal regeringsfunctionarissen, onder wie de Bulgaarse president Rumen Radev. Deze zei in zijn toespraak: „Onze volledige solidariteit en sympathie jegens Israël past in de context van de sterke historische banden tussen de Bulgaarse en de Joodse natie… Wij geloven dat het menselijk leven van de hoogste waarde is. En daarom heb ik er vertrouwen in dat ons gebed, het gebed van iedereen die in deze waarde gelooft, verhoord zal worden.”

Verklaringen

Los van de politieke verklaringen zijn de Bulgaren op een dieper, meer geestelijk niveau bezorgd over de oorlog tussen Israël en Hamas. Veel christelijke groeperingen maken tijd vrij voor gebed en vasten, sturen steunbrieven en spreken zich uit namens de families die een dierbare verloren of waarvan een lid gevangenzit. De Bulgaarse Evangelische Alliantie verspreidde een gezamenlijke verklaring van de Wereld Evangelische Alliantie en de Europese Evangelische Alliantie waarin wordt opgeroepen tot vrede in het Heilige Land. Daarnaast heeft ze ook de ”Oproep tot actie tegen antisemitisme en antimoslimhaat” van de Europese Evangelische Alliantie omarmd.

Kanaal van zegen

„Het helpen van de Israëli’s betekent niet dat je de Arabieren moet haten”, zegt Ivan Hazarbasanov. Hij leidt sinds twaalf jaar een pelgrims-
programma, waarbij tweemaal per jaar Bulgaarse groepen Israël bezoeken. Zijn ministerie heeft in het verleden zorg verleend aan oudere joden in Sofia. De laatste tijd is er, naast deze pelgrimstochten, geld ingezameld voor zowel de Joodse kibboetsen als de Arabieren die op de Westelijke Jordaanoever wonen. „Onze passie is om Bijbelse profetieën te bespoedigen door te bidden dat Israël de Messias zal erkennen en zijn eeuwenoude taak zal vervullen om te dienen als Gods kanaal van zegen voor de wereld.”

Ook zijn er elk jaar in oktober Bulgaren die in Israël deelnemen aan Soekot, een feest ter herinnering aan de tijd dat de Israëlieten in de woestijn leefden, na hun slavernij in Egypte. Pastor Ivan: „Soekot is het enige feest dat buitenlanders samen met Joden vieren. Dit jaar namen ongeveer 700 christenen van over de hele wereld aan de mars deel. We brengen altijd een groep Bulgaren mee en bidden voor de vrede in de stad en het herstel van Gods volk, terwijl we vooruitlopen op het glorieuze koninkrijk van Christus op aarde, gecentreerd rond Jeruzalem.”

Vlady Raichinov is freelance vertaler, journalist, Bijbelleraar, vicepresident van de Bulgaarse Evangelische Alliantie en algemeen secretaris van de Bulgaarse Baptistenunie. De volledige versie van dit artikel verscheen eerder op CNE.nieuws.