Kerst als barometer van relatie Israëliërs en Palestijnen
Het kerstseizoen in Jeruzalem en omstreken is normaliter druk, feestelijk en lang. Dit jaar zijn de meeste feestelijkheden echter afgezegd. Eens te meer is Kerst de barometer geworden voor Israëlisch-Palestijnse betrekkingen.
Uit officiële mededelingen van overheden en geestelijk leiders blijkt dat „solidariteit met de martelaren in Gaza” de grootste factor is voor het versoberen van de vieringen. Een enkele verklaring laat geografische aanwijzingen achterwege, waardoor er met enige goede wil ook Israëlisch lijden in te lezen is. Over eventuele dreiging van islamitisch geweld wordt in de wandelgangen gefluisterd.
Ongeveer driekwart van de christenen in het Heilige Land identificeert zich –of wordt geïdentificeerd– als Arabisch, hoewel een deel van hen wortels in de regio heeft die teruggaan tot ver voor de Arabische invasie. Ruim 90 procent van de lokale christenen behoort tot katholieke en orthodoxe kerken, slechts een kleine minderheid is protestants. Ondanks ingewikkeldheden is Israëls christelijke gemeenschap de enige groeiende christelijke gemeenschap in het Midden-Oosten.
Er is grote diversiteit in de relaties tussen lokale christenen en de Joodse staat. Veel bekeerlingen herzien hun negatieve visie op Israël nadat de Joodse Messias Zich aan hen openbaart. Daarbij doen steeds meer christelijke Arabieren om uiteenlopende redenen dienst in het Israëlische leger. Het overgrote deel van de christengemeenschap probeert zich echter afzijdig te houden van de militaire en politieke discussie.
De laatste jaren ervaren lokale christenen helaas steeds meer intimidatie en geweldplegingen door radicale Israëlische groeperingen. De reactie van de autoriteiten laat soms te wensen over. Vice versa zijn veel Arabische christenen bepaald geen bruggenbouwers gebleken. Christelijke steun voor het islamitische verzet tegen de groeiende lokale Joodse bevolking stamt van voor de stichting van de staat. Volgens de toenmalige Britse Hoge Commissaris was dat ten minste deels in de hoop niet langer zelf de focus van moslimvijandigheid te zijn. Mede getroffen door beperkende Israëlische veiligheidsmaatregelen en gevoed door de vervangingsleer, volgden decennia van christelijk anti-Israëlisch activisme.
Doorgespoeld naar de winter van 2023 ligt er in de Lutherse kerk van Bethlehem een figuur van Jezus als baby, gehuld in een Palestijnse keffiyeh, op een hoop puin. Ik snap de emotie, maar het ‘ontjoodsen’ van de Heere Jezus lijkt mij bepaald niet risicoloos. Terug naar de bron is de weg voor zowel Jood als heiden. Dat houdt ook het echt willen leren kennen van Jezus in; een Joodse jongen geboren in de provincie Judea. Als we die zoektocht samen aangaan, dan wordt het pas echt Kerst.
Onze correspondente in Israël schrijft twee keer per week vanuit haar woonplaats Afik, in Noord-Israël, over de oorlog. Deel 37.