Bleker wilde maandagavond tijdens het jubileumconcert niet naast de ambassadeur zitten en wilde ook niet met hem op de foto, omdat hij onpartijdig wilde zijn. Dat kwam hem op kritiek te staan.

Dinsdagmorgen belde Bleker ambassadeur Modi Ephraim en de Joodse Gemeente om excuses aan te bieden, zegt voorzitter Jaap Hartog van de Joodse Gemeente Twente. Voor Hartog is daarmee „de angel eruit”. Hij kondigt aan op verzoek van de burgemeester een afspraak met hem te gaan maken om „de plooien glad te strijken”.

Hartog wil nu vooral „het goede gevoel” van het concert laten overheersen. „Het was fantastisch, sfeervol, ingetogen. Gezien de situatie in het Midden-Oosten hebben we er geen heel uitbundige gebeurtenis van gemaakt. Na afloop was iedereen laaiend enthousiast.” Het incident met de burgemeester wil Hartog daarom „graag wegdringen. Iedereen kan een fout maken.”

Bleker was partijloos toen hij begin 2022 burgemeester werd in de stad waar hij ooit raadslid en wethouder voor de PvdA was. Maandagavond was hij te gast tijdens het concert in de synagoge, maar hij zat op de achterste rij. De organisatoren hadden ’s middags een telefoontje van het stadhuis gekregen met de mededeling dat de burgemeester niet de voor hem vrijgehouden stoel naast de ambassadeur wilde gebruiken en ook niet handenschuddend met Ephraim op de foto wilde. Bleker gaf aan er te willen zijn voor de Joodse gemeenschap, maar afstand te willen houden van het internationale conflict.

Hartog verklaarde dat de burgemeester hiermee juist een standpunt innam. „Wij zijn ons ervan bewust dat het een beladen avond is, maar als je neutraal bent, ga je juist met de ambassadeur in gesprek en naast hem zitten. Hiermee kiest hij juist partij.” Hartog liet de burgemeester weten dat hij niet meer hoefde te komen, maar wilde hem de toegang niet weigeren. Dat gebeurde dan ook niet toen de burgemeester toch kwam.

In de Enschedese gemeenteraad klonken kritische reacties op Blekers opstelling. De VVD zei „zeer en zeer teleurgesteld” te zijn: „Het gaat niet om een jarig Israël, maar om een jarige synagoge in uw stad.” Ook D66 vond dat de burgervader de ambassadeur gewoon de hand moest schudden.

Beveiliging

De Joodse Gemeente was al niet te spreken over de weigering van het gemeentebestuur om extra beveiliging te regelen nu Joden vanwege de oorlog tussen Israël en Hamas met antisemitisme te maken krijgen. „Na 7 oktober hebben we direct contact opgenomen met het gemeentebestuur”, zegt Hartog. „Dat gaf aan extra beveiliging niet nodig te vinden. Veel andere gemeenten hebben zich daarvoor wél ingespannen. Onze synagoge is een museum dat dagelijks bezoekers trekt, particulieren of groepen. Wij vinden het niet verantwoord veiligheidsrisico’s te nemen. Daarom houden we de deur nu op slot; mensen moeten aanbellen. We hebben een beveiligingsbedrijf ingehuurd en dat betalen we zelf, omdat de gemeente weigert het te doen.” De gemeente kreeg ook slechts „met heel veel pijn en moeite” voor elkaar dat bij het concert de straat voor de synagoge werd afgesloten en dat er deze avond politie aanwezig was.

Antisemitische incidenten zijn er rond het gebouw de afgelopen maanden niet geweest, zegt de voorzitter. „Alleen een paar anonieme telefoontjes van mensen die begonnen te schelden. Maar dat zijn we wel gewend: als er in Israël iets gebeurt, zijn er mensen die dat op ons afreageren. We proberen hen aan de praat te houden: Waarom belt u mij? Zijn alle Joden verantwoordelijk voor wat er in Israël gebeurt? Ik ga toch ook niet alle rooms-katholieken afbekken als de paus iets doet wat me niet aanstaat?”

Het concert verliep maandagavond ongestoord. „Van een dreigende sfeer was absoluut niets te merken. Wel hebben we uit veiligheidsoogpunt verzwegen dat de ambassadeur zou komen. Het is erg genoeg dat dat nodig is.”