De Nederlander op 1
Ik geloof dat het Jan Terlouw was, de oud-voorman van D66, van wie ik lang geleden een prachtige uitspraak las. Hij zei in een interview: „Ik kan het me veroorloven om links te zijn.” Na de uitslag van de verkiezingen, vorige week woensdag, heb ik iedere dag wel een keer aan dit zinnetje moeten denken.
Dat heeft natuurlijk alles te maken met de schokkende overwinning van Geert Wilders. Tenminste: ik vind die schokkend. Al hoorde ik dat er nogal wat christenen zijn die daar heel anders over denken.
Toch zette die uitspraak van Terlouw me ook wel weer aan het denken. Want ook ik ben iemand die het zich kan veroorloven om wat luchtig –noem het links voor mijn part– over een onderwerp als bestaanszekerheid te praten. Een vaste baan, een goed salaris, alleenstaand; ach, wat zou een mens mopperen? Ik hoef bij het doen van boodschappen niet op de kleintjes te letten en ik eet er geen boterham minder om als ik iets koop wat ik eigenlijk niet nodig heb. Dan zou het ook wel heel triest zijn als ik geen ruimte in hoofd en portemonnee zou hebben om wat verder te kijken dan m’n eigen wereldje.
Ik schrijf dat natuurlijk niet om te laten zien hoe genereus of goedgeefs ik ben, want dat valt vies tegen. Ik schrijf het wel om het contrast duidelijk te maken tussen mij en mensen die aan de lippen van Geert hangen als hij zegt de Nederlander weer op nummer 1 te willen zetten. Want je zult maar een bijstandsuitkering hebben of een toeslagenouder zijn die zo’n beetje alles kwijt is geraakt door fouten van de overheid.
En toch… Het feit dat Geert en de zijnen zeggen de Nederlander weer op 1 te willen zetten, laat precies zien wat voor een egoïstische politiek hij bedrijft en hoe hij de werkelijkheid vertekent. Alsof we in dit land allemaal onder het bestaansminimum leven. Alsof we een zorgstelsel kennen waar alleen rijke Nederlanders wat aan hebben. Alsof de overheid alles wat we hier verdienen direct overmaakt aan Oekraïne. Of, voor velen nog erger: naar andere EU-staten. Die op ónze centen de kantjes ervan aflopen.
De waarheid is echter dat de Nederlander ervoor heeft gezorgd dat hij al eeuwen op 1 staat. We zijn een volk dat wil krijgen, hebben en houden. En dat niet zelden ten koste van mensen elders.
Hoe Bijbels dit PVV-motto is? Om die vraag te kunnen beantwoorden, hoef je echt geen theoloog te zijn.